آشنایی با گیاه بید
گیاه بید یا فشفشه با نام انگلیسی White willow و نام علمی Salix species از تیره ی بیدیان می باشد. این گیاه دارای برگ های باریک، نوک تیز، گل های تخم مرغی، میوه ی کپسوله می باشد. این گیاه در مناطق معتدله ی نیمکره ی شمالی از جمله ایران است.
نام های دیگر درخت بید عبارتند از: بید درّه، بیدمجنون، بید بیدخشتی، زردبید، سرخ بید، سیاه بید، بید سیاه، صفصاف ابیض، صفصاف مشفق، خلاف، خلاف وی، ویدار، فک، فیک، فوکا، مجنون، فشفشه و رشه بی
تاریخچه برگ بید
خاصیت درمانی گیاه بید مربوط به ۲۵ قرن پیش و در زمان کنفوسیوس است، تاریخ گذشته گویای استفاده از خاصیت های این درخت در بین ملت ایران و چین می باشد، آن زمان که این دو کشور همسایه بی واسطه بوده و با هم مراوده داشتند، دست نوشته های چینی حاکی از استفاده ی بیشتر از خاصیت درمانی بید دارد. در مورد تاریخچه کشف تاریخ قدیمی ترین این اسناد مربوط به ژوئیه سال ۴۷۰ پیش از میلاد می باشد. سابقه نگاران علوم، ایرانیان را مخترع تقطیر و عرقگیری گیاهان و گل ها از جمله مینت Mint( نعناع ) بشمار آورده اند، همچنین یونانیان باستان و مردم مدیترانه هم در این کار سابقه طولانی داشته اند. در قرن 19 میلادی پژوهشگران کشورهای ایتالیا، آلمان و فرانسه، ماده‌ای را از برگ و پوست درخت بید به نام سالیکس استخراج نمودند که دارای خواص درمانی بسیاری است.
عرق برگ درخت بید( بید شیرین ) لقب آسپرین را گرفته است چرا که این گیاه مانند آسپرین در پیشگیری از سکته مغزی و حمله قلبی و رقیق سازی خون موثر بوده و البته به میزانی ضعیف تر و یک ضد درد است و بر خلاف آسپرین به معده هم آسیب نمی زند
انواع گیاه بید
- بید سفید
- بید انجیر (یا همان گیاه کرچک)
- بید قرمز
- بید کانادایی
- بید خشت( دوست کبد و داروی خنکی است.)
- بید گیاه
خواص درمانی گیاه بید
طبع گیاه بید سرد و تر است.
- تب بر: مهم ترین و اصلی ترین خاصیت درمانی گیاه بید تب بر بودن آن است. پزشکان قدیمی مانند جالینوس و بقراط از پوست بید سفید برای درمان تب، آنفلوانزا و سرماخوردگی استفاده می نمودند. همچنین برای تاثیر گذاری بیشتر می توان از خواص درمانی گیاه نوک لکلکی استفاده نمود.
- قابض: گیاه بید یا فشفشه دارای خاصیت قابض می باشد، گیاه دیگری که بسیار قابض است قیچ نام دارد.
- تقویت کننده قلب: از مهم ترین خاصیت درمانی گیاه بید خاصیت تقویت کننده ی قلب می باشد. به همین منظور نشستن در آب جوشانده برگ و شاخه های بید باعث تقویت قلب می گردد. علاوه بر این گیاه می توان از خواص درمانی گیاه گل انگشتانه استفاده نمود.
- کاهش زگیل: برگ های درخت بید به کاهش زگیل کمک می کند.
- رفع بوی بد پا: برای رفع بوی بد پا ۱۰ گرم بوراکس با۱۰۰۰گرم عرق بید را مخلوط نموده و سپس پاها با آن شستشو شود.
- درمان سردرد: یکی از خاصیت درمانی گیاه بید درمان سردرد می باشد. به همین منظور از عرق بید به میزان نصف استکان در فواصل زمانی 10 صبح و 5 عصر میل گردد. روش دیگر اینکه می توان از جوشانده برگ بید و اشنه ایرلندی روی سر و پیشانی بصورت ضماد استفاده نمود.
- درمان سرسام: از ضماد کوبیده برگ تازه آن یا عرق بید استفاده گردد.
- بزرگ کردن پستان ها: از برگ بید به صورت ضماد استفاده گردد.
- درمان درد استخوان: از دیگر خاصیت درمانی گیاه بید کاهش و درمان درد استخوان می باشد. بدین منظور روزی 3 مرتبه هر بار نصف استکان عرق بید میل گردد، همچنین می توان از ضماد آن استفاده نمود.
- جلوگیری از خونریزی: از ضماد برگ درخت بید استفاده گردد.
- دفع سموم و اخلاط خون: چند روز آش ساده با تمبر هندی به عنوان غذا و ۱۰ صبح و ۵ عصر نصف استکان عرق بید میل گردد.
- درمان غانغرایا: پوست درخت بید به صورت گرد روی زخم پاشده شود و یا با جوشانده ی پوست درخت بید زخم ها شستشو گردد.
- درمان بیماری باد سرخ: بیماری باد سرخ که مسری بوده و از طریق گاو و شیر نجوشیده آن به انسان منتقل می گردد و اولین نشانه آن خارش در یک نقطه بدن و سپس قرمز شدن آن و کم کم قرمزی رشد کرده و مانند بادکنک باد میشود و سپس تاول زده و میترکد و زرد آبه ایی از آن خارج می شود با استفاده از کوبیده ی برگ درخت بید درمان می گردد.
- بازشدن مجاری ادرار: یکی دیگر از خاصیت درمانی گیاه بید کمک به بازشدن مجاری ادرار که در اثر حرارت و گرم مزاجی است، می باشد. برای درمان این مورد 5/0 گرم از برگ بید را در آبجوش انداخته و بیمار در آن بنشیند.
- درمان چرک گوش: 2 قطره از آب برگ بید داخل گوش چکانده شود.
- سم زدا: آب برگ درخت بید دارای خاصیت سم زدایی می باشد.
- درمان مرض سر انگشتان: آب برگ بید میل گردد.
- درمان ورم طحال: به منظور درمان ورم طحال یا سوء مزاج طحال برگ های بید را جوشانده و قبل از غذا نصف استکان میل گردد. یا یک الی دو قاشق غذا خوری از پودر خشک شده آن قبل از غذا میل شود.
- رفع جوش های صورت: برگ بید دارای خاصیت درمانی گیاه فوق العاده ایی برای محو و رفع جوش های صورت می باشد. به همین منظور تعدادی از برگ بید را جوشانده سپس گلاب و سفیده تخم مرغ به آن اضافه گردد از این ترکیب به صورت ماسک به مدت 30 دقیقه روی پوست استفاده شود.
- رفع بی خوابی: به جهت رفع بی خوابی ضماد برگ بید را بعد از شام به پیشانی گذاشته شود.
- درمان میگرن: از دیگر خاصیت درمانی گیاه بید رفع و درمان میگرن می باشد. استفاده از ضماد برگ بید بر روی شقیقه میگرن را تا حد زیادی درمان می کند.
- بهبودی استرخا یا فلج ناقص: استفاده از ضماد آن با تاجریزی پیچ بر روی اعصاب عضو مفلوج باعث بهبودی استرخا یا فلج ناقص می شود.
- رفع تشنج: گیاه بید باعث رفع تشنج می گردد البته تشنج بدون تب، بدین منظور دمکرده برگ بید و خیار را در وان ریخته و برای مدتی در آن قرار بگیرید.
- درمان زخم روده یا سحج: نوشیدن روزی سه بار و هر مرتبه یک الی دو فنجان از عصاره ی برگ بید به درمان زخم روده یا سحج می پردازد.
- معالجه‌ی اسهال خونی: از نوشیدن جوشاندن برگ بید استفاده گردد.
- رفع سیلان منی: گلهای بید را دم کرده و میل گردد.
- زیبایی و جوانی پوست
- تقویت دستگاه گوارش
- تصفیه خون
خواص درمانی پوست درخت بید
- ضد تصلب شرایین: پوست بید سفید دارای خاصیت روان کنندگی خون و همچنین کاهش خطر لختگی خون درون مویرگ های قلب و مغز است. همچنین استفاده از بید سفید به کاهش سکته های مغزی و حمله های قلبی کمک می کند.
- تقویت دستگاه گوارش: پوست درخت بید باعث باز شدن اشتها و تقویت دستگاه گوارش می گردد.
- درمان دردهای روماتیسمی: عصاره‌ی پوست بید دارای ترکیبی به نام سالیسین می باشد که باعث درمان دردهای روماتیسمی می گردد.
- کاهش دردهای قاعدگی: پوست درخت بید ترشح هورمون پروستاگلاندین را تنظیم نموده و به همین علت باعث کاهش دردهای قاعدگی می گردد. بصورت دمنوش استفاده گردد.
- درمان درد دندان: پوست درخت بید دارای خواص ضد التهابی می باشد که به همین علت در درمان درد دندان موثر است. بدین منظور می توان یک تکه‌ی کوچک از پوست بید سفید را روی دندان قرار داد. همچنین می توان از مخلوط آبلیمو با گیاه آنغوزه استفاده نمود.
- ضد التهاب: پوست درخت بید و عصاره ی آن دارای آنتی اکسیدان هایی می باشد که به درمان دردهای التهاب، درمان بیماری های ناشی از التهاب مانند روماتیسم،بیماری های قلبی و عروقی و بیماری های دردناک مفصلی مانند کمر درد، کاهش التهاب بدن می پردازد.
- تسکین دردهای عصبی: محققان بر این عقیده هستند که استفاده از پوست درخت بید باعث تسکین دردهای عصبی می گردد.
- درمان مالاریا: پوست بید، پوست گنه گنه، ریشه کاسنی، خارخسک از هرکدام سه گرم را در ۵۰۰ سی سی آب جوشانده صبح، ظهر و عصر یک لیوان به مدت یک هفته میل گردد.
- درمان انواع تب ازجمله تب سه یک یا تب مالت: بدین منظور پوست درخت بید را پس از خشک نمودن نرم سائیده و با جوهر گنه گنه به اندازه مساوی مخلوط کرده سپس هر دو نخود آن را در یک کپسول خالی ریخته و به مدت هفت روز هر روز صبح و شب خورده شود.
- رفع ورم کبد و طهال و مجاری صفرا
- خنک کننده و قابض و مقوی
- مسکن دستگاه تناسلی
- معالج تب های گرم مزاج
- رفع ورم مجاری دفع ادرار
- درمان خفقان گرم مزاج
- رفع بی خوابی
- درمان یرقان
خواص برگ بید مجنون برای مو
- درمان شوره سر: به منظور رفع شوره سر موها با کوبیده برگ تازه شستشو شود.
- حالت دهنده ی مو: به منظور ساخت ژل مو برگ بید را به مدت 12 ساعت در آب جوش ریخته، بعد از حرارات دادن صاف کرده و مقداری پودر کتیرا به آن اضافه گردد.
خواص درمانی پوکه درخت بید
نام دیگر پوکه درخت بید فوت فوته می باشد.
- از بین بردن شقاق سر پستان: شقاق سر پستان که در اثر جمع شدن شیر در پستان و ندوشیدن آن به وجود می آید با استفاده از پوکه ی درخت بید برطرف می گردد. بدین منظور پوکه درخت بید را ساییده سپس با سرکه مخلوط نموده و به صورت ضماد در محل قرار گیرد.
- رفع بوی بد دهان: پوکه درخت بید را مثل غبار نرم ساییده سپس دندان ها با آن شستشو گردد.
- رفع سوزش در اثر ادرار پای اطفال: پوکه درخت بید را نرم ساییده، سپس بر موضع پاشیده شود.
خواص درمانی چوب درخت بید
- درمان زگیل: چوب درخت بید را سوزانده سپس خاکسترش را با سرکه خمیر نموده و هر روز و هر شب روی زگیل گذاشته شود.
خواص عرق بید
از بید عرقی گرفته می شود که مانند گلاب از تقطیر برگ آن به دست می آید.
- برای رفع حساسیت بینی و عطسه: بدین منظور با عرق بید استنشاق کنید.
- تسکین آماس کیسه های مفصلی و تاندینیت
- تسکین دردهای مفصلی
- برطرف کننده شوره سر
- درمان تب های شدید
- درمان درد های تناسلی
- پادزهر سم عقرب
- برای باز شدن جگر
- لطیف کردن مو
- رفع سردرد
- رفع تب و نوبه
- درمان یرقان
- اختناق رحم
- درمان تشنج
- خواب آور
عرق بید برای کودکان
- درمان یرقان: نوزادان تازه به دنبا امده که دارای یرقان هستند را در برگ بید می خوابانند.
طریقه مصرف عرق بید
یک قاشق چای‌خوری پوست خرد شده‌ی بید سفید را در یک فنجان آب سرد ریخته و پس از گذشت هشت ساعت آن را صاف کرده و کمی عسل یا شکر به آن اضافه نموده و سپس میل گردد.
خواص درمانی ریشه ی درخت بید
- ادرارآور: 25 گرم از ریشه ی درخت بید را با ریشه شیرین بیان پوست کنده به اندازه مساوی نیم کوب کرده و در یک لیتر آب جوشانده سپس آب صاف کرده ی آن نوشیده شود.
- درمان حبس البول یا بندآمدگی ادرار
- از بین بردن سنگ کلیه و مثانه
ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه بید
ترکیب شیمیایی موجود در گیاه بید عبارتند از: گلوکوزیدسالیسین، اکسالات، سالیکوزید، موم، صمغ، آهک و تانن
مضرات برگ بید
- مصرف گیاه بید در زنان دچار خونریزی شدید و افراد مبتلا به زخم معده و اثنی عشر و زنان باردار و شیرده ممنوع است.
- استفاده ی بیش از حد عرق بید منجر به کاهش اسپرم و کاهش توان باروری در زنان می باشد.
- افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی و آسم از مصرف پوست درخت بید اجتناب نمایند.
- مصرف عرق بید برای کودکان مضر بوده و سبب بروز بیماری به نام «سندروم ری» می گردد.
- بروز واکنش های آلرژیک یا مشکلات گوارشی از دیگر مضرات گیاه بید می باشد. (البته استفاده ی بیش از اندازه)
- کاهش میل جنسی
تداخل دارویی
- در صورت استفاده از گیاهانی مانند ژینگو و داروهای مدر و رقیق کننده خون یا داروهای ضد التهابی از مصرف پوست این گیاه خودداری گردد.
نکات بیشتر درباره گیاه بید
- از بید در صنایع آرایشی بهداشتی و عطرسازی از آن استفاده می گردد.
نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
[ type=”green”] در این مطلب ممکن است تمامی خواص گیاه بید ذکر نشده نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد
باسلام در منطقه ما پوست رویین شاخها درخت بید را کنده و چوب ان را با چاقو میتراشن و ان را مانند چایی دم کرده و میل میکنن وخاصیت ان برای کسانیه که بی خودی یا باتحرک معمولی بدن وخصوصا سر انها عرق زیادی ترشح میکند جوابم گرفتن مصرف کنندها.