گیاه درمنه | خواص درمانی درمنه | عوارض آن

[ type=”blue”]گیاه درمنه در جدول گیاهان دارویی ایران قرار دارد. خواص درمانی درمنه بیشمار بوده و مهم ترین آن مبارزه با سرطان می باشد.

آشنایی با گیاه درمنه

گیاه درمنه از خانوادۀ Compositae (کاسنی )می باشد. این گیاه علفی، یکساله و ارتفاعی بین 30 تا 50 سانتیمتر داشته و به رنگ سبز می باشد برگ هایش کرکدار و به رنگ سفید نقره ای و میوه اش فندقی شکل و گل هایش زرد رنگ و دارای طعمی تلخ می باشد. این گیاه در مناطق سرد به ندرت گل و میوه می دهد و می توان گفت ارزشمندترین گیاه دارویی در استپ های خشک و نپمه خشک کشور است.این گیاه بسیار معطر بوده و از آن برای معطر نمودن منازل و برطرف کردن بید زدگی استفاده می شود. از تمام قسمت های هوایی گیاه درمنه قسمت در داروسازی استفاده می گردد و در مراحل آخر گلدهی گیاه درمنه و زمانی که گیاه بذر میدهد، گیاه از نظر داشتن مواد موثره به بالاترین میزان میرسد که بهترین زمان برای برداشت گیاه به جهت استفاده از خواص درمانی است.درمنه دارای خواص ضد مالاریا و ضد سرطان می باشد و همچنین در برخی از مناطق از آن در جهت پخت و تهیه غذا استفاده می گردد.

گیاه درمنه دارای  ۳۴ گونه با نامهای متفاوت در ایران می باشد که گونه‌های انحصاری آن در ایران عبارتند است از : A. Melanolepis-A. Kermanensis. گونه A. Sieberi که این گونه با ارزش‌ترین نظر تغذیه دام و از گیاهان بردبار مناطق بیابانی و نیمه‌ بیابانی ایران می باشد. رویشگاه اصلی آن در آسیا بوده که به اروپا و آمریکا هم برده شده است .

 

خواص درمانی گیاه درمنه

طبه گیاه درمنه گرم و خشک است.

• ضد سرطان : ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه درمنه دارای خاصیت ضد سرطانی بوده و  امروزه اصلاح گران گیاهی تلاش میکنند تا ژنوتیپ هایی از این گیاه را که میزان بالایی از این ماده دارویی ارزشمند دارند را شناسایی نمایند.
• ضد کرم و دفع کرمهای انگلی : 10 گرم گرد شیح را در 500 سیسی آبجوش دم نموده و به مدت 3 نوبت در روز بنوشید که بهتر است بعد از خوردن آن یک مسهل میل کنید که ترجیحا  برگ سنا باشد طرز تهیه گرد شیح : غنچه های ناشکفته گیاه را با دقت پاک نموده سپس در سایه خشک نموده کوبیده از الک ریز رد کرده گرد قابل استفاده میباشد.
• ضد میکروب: گیاه درمنه گیاهی ضد میکروب می باشد، علاوه بر این گیاه چوچ هم گیاهی ضد میکروب به حساب می آید.
• گشاد کردن برونشها : اسانس درمنه بدلیل داشتن بلوک کانال‌های کلسیم دارای اثرات آنتی‌ اسپاسمودیک بوده از ورود به سیستم تنفسی توسط اکسیژن موجود به لاکتون‌ها تبدیل شده و از طریق مجاری تنفسی و ادرار دفع می‌گردد.
• درمان مالاریا : ترکیبات موجود در گیاه درمنه دارای خواص ضد مالاریا بوده و برای پیشگیری و درمان این بیماری به کار می رود.
• مفید برای گزیدگی عقرب : بصورت ضماد استفاده گردد.

[ type=”red”]گیاه دیگری که در درمان گزیدگی عقرب مفید است گیاه خرفه پرپهن می باشد.

• ضد درد: گیاه درمنه مانند گیاه ورث ضد درد می باشد.
• ضد عفونی‌کننده: این گیاه دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی می باشد، همچنین می توان برای ضد عفونی کردن از خواص دارویی گیاه پنیر باد استفاده نمود.
• رفع سرفه و سردرد
• جلوگیری از رشد قارچها
• رفع بوی نامطبوع عرق
• ضد نفخ و باد شکن : درمنه دارای خاصیت بادشکنی و ضد نفخ می باشد. به همین علت  در برخی مناطق ایران از این گیاه در تهیه غذا و همچنین از برگ و سرشاخه‌های آن در تهیه ترشی استفاده میگردد.

 

• درمان بیماری داءالثعلب : گرد شیح این گیاه را با روغن زیتون مخلوط نموده و استفاده کنید.
• درمان مرض قند : از دمکرده گرد شیح این گیاه میتوانند استفاده کنید.
• رفع موخوره : غنچه این گیاه را با روغن زیتون مخلوط نموده و سپس 14 روز در آفتاب گذاشته صاف نموده به موها بمالید.
• خاصیت ضد عفونی کننده : از گیاه درمنه در صنعت داروسازی برای ساخت لوسیونهای ضد عفونی کننده قارچهای پوستی استفاده می شود.
• درمان ورم معده : روغن این گیاه را میل کنید.
• درمان سرماخوردگی و سرفه : از جوشانده ی این گیاه همراه با گل ختمی استفاده گردد.

ترکیبات شیمیایی گیاه درمنه

ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه درمنه عبارتند از : سینئول، آلفا پینن و لیمونن

کاربرد سینئول : 

• در تهیه مواد داروئی کاربرد دارد .
• بعنوان بی‌حس کننده و ضد عفونی‌کننده که در درمان حالتهای تورم بکار می‌رود و به صورت موضعی استفاده می شود.
• از سینئول در اسپریهای خانگی، داروهای شستشو و در انواع روغن‌های پوست و مو استفاده می گردد.
• سینئول در مقابل حشرات اثر کشندگی دارد و همچنین در تهیه عطر و مواد معطرکننده بکار گرفته می شود.

کاربرد لیمونن : 

• دارای اثر سمی و محرک بر روی پوست می باشد.
• بخار لیمونن اثر خنثی کننده ایی در میکروبهای مولد بیماری منگوکوک به  مدت 15 دقیقه، باسیل ابرت (تیفوئید) را به مدت حداقل در یک ساعت، پنوموکوک را به مدت 3ـ1 ساعت، استافیلوکوک طلائی را در به مدت 30 دقیقه و استرپتوکوک را به مدت 3 الی 12 ساعت دارد.همچنین اثر باسیل ابرت (مولد حصبه) را در 5 دقیقه، استافیلوکوک را در 5 دقیقه، باسیل دیفتری را در 20 دقیقه خنثی می کند.
• لیمونن در فرمول فرآورده‌ای داروئی مانند قرص بی‌کربنات سدیم و پمادهای ضد عفونی‌کننده موجود است و در ساخت ویتامین A، هم از لیمونن استفاده می‌شود.

موارد احتیاطی و منع مصرف

گیاه درمنه برای افرادی که دچار سردرد یا میگرن هستند توصیه نمی گردد.

نکات بیشتر در مورد گیاه درمنه

عدم استفاده گیاه درمنه به همراه برخی داروها و سایر مواد غذایی یک عامل تسریع سرطان می باشد.

 کاربردهای دیگر گیاه درمنه

• پیشگیری از فرسایش خاک : ریشه های گیاه درمنه باعث حفظ خاک در مقابل عوامل فرسایش زای محیطی می باشد پس  استقرار آسان گیاه، رشد سریع آن و سازگاری با شرایط ناساعد محیطی این گیاه را به گونه‌ای مناسب برای جلوگیری از فرسایش خاک در مناطق مرکزی ایران تبدیل نموده است.

•  تغذیه دام و طیور: گیاه درمنه بدلیل داشتن بوی عطر تند در فصل بهار و تابستان، مورد استفاده چرای گوسفندان قرار نمی گیرد، ولیکن در فصل پاییز و زمستان که تهیه علوفه برای دام مشکل است، مورد استفاده برای چرای دام قرار گرفته و این از مهمترین منابع تامین غذای دام در این زمان محسوب می‌ گردد.

 

[ type=”green”]این مطلب ممکن است شامل تمامی خواص گیاه درمنه نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.

 

گرد آوری و تنظیم : نماگرد