آشنایی با گیاه نیشکر
نیشکر یک نوع گیاه از تیره ی گندم و یا خانواده ی غلات می باشد. این گیاه دارای ساقه هوایی ضخیم و بند بند به بلندی دو تا پنج متر با رنگ های مختلف( رنگ زرد بیشتر و رنگ قرمز بیشتر دیده می شود.) می باشد. نیشکر به شکل نی استوانه ای بوده و دارای دندانه های بسیار ریز در کناره ها و گره های متعدد که سرشار از عصاره شکر می باشد. نیشکر در سن دوازده تا پانزده ماهه به گل نشسته و گل های آن عقیم و در مواقعی که به آن دانه می نشیند، دانه ها یا تخمه های آن بسیار ریز است.
گیاه نیشکر در هوای گرم معتدل و استوایی به عمل می آید و همچنین در ایران نیز در خوزستان کشت می شود. کشور برزیل در رتبه اول و هندوستان در رتبه دوم کشت نیشکر قرار دارند.
نام های دیگر نیشکر عبارتند از: شکر نی، شکر سرخ، شکر قرمز، شکر مازندران، شکر طبرز و قصب السکر
خواص درمانی نیشکر
طبع نیشکر گرم و مرطوب می باشد.
خواص و فواید درمانی بینظیر نیشکر و آب نیشکر عبارتند از:
خواص درمانی آب نیشکر برای سلامتی
- مبارزه با سرطان: یکی از مهم ترین خواص و فواید درمانی بینظیر نیشکر و آب نیشکر مبارزه با سرطان می باشد. تحقیقات نشان داده وجود فلاونوئیدها در نیشکر از تکثیر سلول‌های سرطانی در غده‌های پستانی جلوگیری نموده و خطرات سرطان سینه را کاهش می‌دهد. این گیاه بازدارنده ی سرطان پروستات و سینه می باشد.
- درمان گلو درد: نیشکر دارای ویتامین C می باشد، همچنین این گیاه منبعی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها می باشد که عفونت های ویروسی یا باکتریایی را مهار می‌کند.در صورت داشتن احساس خارش یا درد ناگهانی در گلو می توان یک لیوان آب نیشکر و لیمو را با نمک سیاه استفاده نمود.
- درمان زخم‌ها: تسریع التیام زخم‌ها یکی دیگر از خواص و فواید درمانی بینظیر نیشکر و آب نیشکر می باشد. زیرا آب آن حاوی ساکاروز است که می تواند التیام بخش زخم ها باشد. بدین منظور مقداری آب نیشکر بر زخم زده شود.
- تقویت دستگاه های بدن: آب نیشکر سرشار از قندهای ضروری است که به قوی‌تر کردن دستگاه‌های بدن از جمله دستگاه‌های حسی، دستگاه‌های بازسازی‌کننده و مغز کمک‌می‌کند.
- انرژی‌زا: نیشکر دارای قند ساده (ساکاروز) است که به راحتی جذب بدن می‌شو و این قندها برای جبران قند از بین‌رفته بدن استفاده می شوند، همچنین اگر دچار کم‌آبی هستید، آب نیشکر یکی از بهترین منابع انرژی فوریمی باشد.
- تضمین بارداری بی‌خطر: آب نیشکر حاوی مقادیری اسیدفولیک یا ویتامین B۹ است که از نقص‌های عصبی مادرزادی مانند مهره‌شکاف جلوگیری می نماید همچنین، تحقیقات نشان داده که آب نیشکر، مشکلات تخمک گذاری زنان را به حداقل رسانده و از این طریق، احتمال لقاح را افزایش می‌دهد.
- جلوگیری از بوی بد دهان و پوسیدگی دندان: از دیگر خواص و فواید درمانی نیشکر رفع بوی بد دهان می باشد. این گیاه سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر است که به ساخت مینای دندان کمک می‌کند. همچنین جریان ثابت مواد مغذی از پوسیدگی دندان جلوگیری نموده و باعث تقویت دندان‌ها می شود.
- رشد استخوان‌ها و دندان‌ها: از آن جایی که نیشکر سرشار از کلسیم است پس می تواند در رشد استخوان ها و دندان ها بسیار موثر باشد. به همین منظور یک ساقه از نیشکر یا یک لیوان آب نیشکر به کودک درحال رشد داده شود.
- درمان تب: اختلال تشنج فبریل یا همان تب که در کودکان درحال رشد شایع است و به دلیل ایجاد درجات بالای تب، بسیار خطرناک است و باعث از دست‌دادن پروتئین می گردد با مصرف آب نیشکر درمان می یابد.
- بهبود عملکرد کبد: بهبود عملکرد کبد یکی دیگر از خواص و فواید درمانی بینظیر نیشکر می باشد.
- درمان یرقان: یرقان که یکی دلایل عملکرد ضعیف کبد و همچنین انسداد مجاری دفع به‌وجود می آید با مصرف نیشکر درمان پیدا می کند. زیرا نیشکر سطح گلوکز بدن را حفظ نموده و باعث بهبود سریع می‌شود. همچنین آب نیشکر به‌دلیل قلیایی بودن به حفظ تعادل الکترولیت در بدن کمک نموده و فعالیت بیش‌ازحد کبد را متوقف می نماید. بدین منظور یک لیوان آب نیشکر با لیمو دوبار در روز میل شود.
- تونیک: نیشکر مانند یک تونیک گوارشی عمل می‌کند، زیرا پتاسیم موجود در آب نیشکر به تعادل سطوح pH معده کمک نموده و باعث تسهیل ترشح شیره‌های گوارشی می گردد.
- جلوگیری از آسیب DNA: آب نیشکر سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند از تباهی اکسیداتیو چربی‌های سلولی جلوگیری نموده و آسیب DNA را مهار نماید. همچنین آب نیشکر می‌تواند دربرابر آسیب DNA ناشی از رادیوتراپی که ممکن است بر مغز اثرکند، از شما محافظت کند.
- کاهش وزن: کلسترول بد یکی از دلایل اصلی افزایش وزن می باشد. استفاده از آب نیشکر به دلیل داشتن فیبرهای حل‌شدنی به کنترل و کاهش وزن کمک می‌کند.
- دفع سموم خطرناک: آب نیشکر متابولیسم بدن را تقویت نموده و باعث پاکسازی بدن از سموم و دیگر عناصر خارجی می گردد.
- درمان عفونت‌های مجاری ادرار: استفاده از آب نیشکر به درمان عفونت‌های مجاری ادرار می پردازد. همچنین باعث درمان بیماری‌های کلیوی مانند سنگ‌کلیه، عفونت‌های مقاربتی و پروستاتیت می گردد. به همین منظور یک لیوان آب نیشکر ترکیب‌شده با لیمو و آب نارگیل دو بار در روز میل شود.
- سلامت ناخن: سلامت ناخن یکی دیگر از از خواص و فواید درمانی بینظیر نیشکر بشمار می رود. آب نیشکر سرشار از مواد مغذی می باشد که اخن‌ها را تغذیه نموده و باعث سلامت آن می گردد.
- افزایش قدرت ماهیچه: افزایش قدرت ماهیچه ها با مصرف آب نیشکر به صورت دوبار در روز امکان پذیر می باشد.
- درمان اسیدیته: اسیدیته یا سوزش معده با مصرف آب نیشکر به دلیل قلیایی بودن آن رفع می گردد. همچنین مصرف آب نیشکر به حفظ تعادل اسید در بدن ما کمک می‌کند.
خواص آب نیشکر برای پوست
خواص آب نیشکر برای پوست عبارتند از:
- جوانسازی پوست: آنتی‌اکسیدان‌ها، فلاونوئیدها و ترکیبات فنولیک در نیشکر باعث جوانسازی پوست و همچنین محافظت آن درمقابل پیری می گردد.
- درمان آکنه: از دیگر خواص آب نیشکر برای پوست درمان آکنه می باشد. آب نیشکر، منبع خوبی از اسیدهای آلفاهیدروکسی (AHA) مانند اسید گلیکولیک است که به افزایش بازده سلول کمک می نماید. همچنین، آکنه، به‌دلیل انسداد منافذ پوست به‌وجود می‌آید که آب نیشکر به با لایه‌برداری پوست و رفع سلول‌های مرده، آن را ازبین‌می‌برد. بدین منظور مقداری خاک رنگ بر را در آب نیشکر ریخته تا مایع تقریبا غلیظی به دست آید، سپس این مایع را بر صورت و گردن گذاشته و پس از گذشت ۲۰ دقیقه با حوله پاک شود.( این درمان حداقل یک بار در هفته استفاده شود.)
خواص نیشکر برای دیابت
- کنترل سطح قند خون: نیشکر حاوی ساکاروز است که شاخص گلیسمی پایینی دارد بنابراین می توان گفت مصرف آن برای افراد دیابتی ضرری ندارد. مصرف آن برای افراد دیابتی باید در حد اعتدال باشد.
خواص ساقه ی نیشکر
- درمان زخم سر کودکان و رفع خارش: ساقه ی گیاه را سوزانه و خاکستر آن را با روغن مخلوط نموده و به عنوان مرهم استفاده گردد.
- معالجه ی آبله: از آب جوشانده ی آن استفاده گردد.
- رفع ناراحتی کمر و کلیه
- قطع استفراغ
خواص ریشه ی نیشکر
نام دیگر ریشه ی نیشکر یخ نی می باشد. ریشه را نرم کوبیده و با کمی عسل مخلوط گردد و به عنوان ضماد برای استخوان یا خار یا چوب را که در پوست فرو رفته باشد استفاده شود.
خواص نیشکر در طب اسلامی
- رفع دل درد نوزاد: در صورتی که دل درد نوزاد از گرمی باشد، کمی از نیشکر را را در آب حل نموده و به او بخورانید.
- مقوی قلب و اعصاب: به منظور تقویت قلب و اعصاب آن را با بیدمشک مخلوط نموده و مصرف گردد.
- درمان کم خونی و ضعف عمومی بدن: نیشکر را با با روغن بادام شیرین مخلوط و مصرف گردد.
- بهبودی قولنج ریحی و دفع نفخ دستگاه گوارش
- التیام زخم ها، جراحت ها و جوش و کورک
- رفع گرمی دهان و زبان و التهابات لثه
- رفع خشونت سینه و ریه و سرفه
- تصفیه کننده خون و خون ساز
- درمان سرماخوردگی و سرفه
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- پاک کننده ضایعات کبدی
- تقویت نیروی جنسی
- درمان التهاب معده
- رفع خستگی مزمن
- رفع سوهاضمه
- رفع التهاب معده
- محرک باه
- ملین
- مدر
خواص درمانی عصاره یا کف نیشکر
- تسکین Dysuria (سوزش ادرار)
- قدرت بخشیدن به اعضای بدن
- مناسب برای بیماران دیابتی
- سودمند برای سیستم گوارشی
- مبارزه با سرطان
- درمان لکه های پوستی
- جلوگیری از پوسیدگی دندان
- درمان گلو درد و آنفلونزا
- درمان زردی
- درمان کم خونی
- التیام زخم
- جایگزینی پروتئین ها
- منبع فوری انرژی
- سنگ شکن کلیه
- کاهش کلسترول
مصرف و نگهداری نیشکر
روش های تشخیص درو کردن نیشکر عبارتند از: نیشکرهایی که زرد و همچنین دارای برگ‌های خشک هستند آماده ی درو کردن می باشند. همچننی با ضربه زدن به آن اگر صدایی فلزمانند بدهد یعنی نیشکر کاملا رسیده و آماده برش و مصرف می باشد و همچنین، هنگام برش، برش‌های اریبی در نزدیک ریشه زده شود.
نگهداری: برای خرید و نگه داری نیشکر باید به این موارد دقت نمود. در صورت خرید نیشکر با ساقه های بزرگ بهتر است آن را به قطعات کوچک تر بریده و در یخچال گذاشته شود،سپس ساقه‌ها را به دقتشسته و قبل از گذاشتن در یخچال، کاملا خشک شوند. همچنین، انتهای آنها را با پلاستیک بسته و با کش محکم شود که این کار مانع از دست رفتن رطوب شده و باعث تازگی آن می شود. در صورت مراقبت درست به مدت دو هفته باقی می ماند.
دستورات غذایی با استفاده از نیشکر
در اینجا تعدادی از دستور غذایی با استفاده از نیشکر آمده است.
آب نیشکر خانگی: به منظور تهیه ی آب نیشکر خانگی ابتدا پوست یک نیشکر را گرفته و آن را به قطعات کوچک خرد نمایید سپس
تمام مواد را در مخلوط کن ریخته و پس از به دست آمدن مخلوطی نرم آن را صاف کرده و در یخچال گذاشته و پس از سرد شدن آماده ی سر می باشد.
نیشکر و اسلاش زنجبیل: ۱ فنجان آب نیشکر را با ۲ قاشق غذاخوری عصاره زنجبیل،۱ قاشق غذاخوری نیشکر قهوه‌ای و ۱/۲ قاشق چایخوری نمک سیاه مخلوط‌کرده و در ظرف فریزر گذاشته و به مدت ۱۲ ساعت فریز گردد. سپس آنها را در مخلوط کن ریخته تا نرم شوند.
آبمیوه‌های دیگر: می‌توان آب نیشکر را با آب انار، آب هندوانه، آب نارگیل،آب طالبی، آب لیموشیرین ترکیب و مصرف نمود.
ترکیبات شیمیایی موجود در نیشکر
ترکیبات شیمیایی موجود در آب نیشکر عبارتند از: کلسیم، کروم، کبالت، مس، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم و روی است، آهن و ویتامین های A ،C ،B1 ،B2، B3 ،B5 ،B6 به علاوه غلظت بالایی از مواد مغذی گیاهی (از جمله کلروفیل)، آنتی‌اکسیدان‌ها، پروتئین، فیبر محلول و ترکیبات متعدد
مضرات نیشکر
- آب نیشکر بطور بهداشتی استفاده گردد، آب نیشکر غیر بهداشتی بهترین بستر برای رشد میکروارگانیزم‌ها است و ممکن است باعث بیماری شاگاس یا اسهال گردد.
- از آب نیشکری که بیشتر از ۱۵ دقیقه خارج از یخچال بوده، استفاده نکنید زیرا تاثیر منفی بر معده و روده دارد.
- در روز، بیشتر از دو لیوان آب نیشکر میل نشود. (فقط در زمان یرقان دو لیوان بنوشید).
قند نیشکر از چغندر کمتر است؟
برخی تولیدکنندگان، خاصیت نیشکر از چغندر قند بیشتر می دانند. قند نیشکر مانند چغندر قند از ساکاروز بوده و دارای مزه شیرینی می باشد که برای تهیه شکر و شیرین کردن برخی محصولات خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و قند و شکر نیشکر در مقایسه با قند و شکر چغندرقند از نظر میزان مواد قندی و خواص تغذیه‌ای با یکدیگر تفاوت چندانی ندارند. البته در مقایسه، میزان ویتامین B نیشکر درصدی بیشتر از چغندرقند است که تاثیر تغذیه‌ای قابل توجهی ندارد.
نکات بیشتر درباره نیشکر
- نیشکر، یک نوشیدنی ۱۰۰% خالص می باشد و حدود ۳۰ گرم قند دارد. بنابراین، نیازی به اضافه‌کردن شکر برای شیرینی نیست و همچنین نیشکر، هیچ‌گونه چربی نداد.
- نیشکر، گیاهی گندمی از جنس تباشیر بوده و ۳۰ نوع مختلف دارد.
- در سال ۱۴۹۳، کریسیتوفر کولومبوس، نیشکر را به کارائیب برد تا در آنجا بکارد و به‌این‌صورت، کشت نیشکر به تمام دنیا رسید.
- شکر گرفته‌شده از آب نیشکر، فقط ۱۵ کالری دارد.
- آب نیشکر، ترکیبی از ساکاروز، فروکتوز و انواع مختلف گلوکوز است. بنابراین دارای طعم شیرینی می باشد.
- ۲۰۰ میلی‌لیتر آب نیشکر بدون افزودنی، ۱۸۰ کالری دارد که بسیار پایین می باشد.
- آب نیشکر خام، دارای ۱۳ گرم فیبر رژیمی است که برای انجام عملکردهای بدن ضروری می باشد.
- آب نیشکر در هندوستان یکی از نوشیدنی‌های محبوب مردمبه شمار می‌رود ولی در ایران بیشتر از فرآورده‌های حاصل از نیشکر مانند شکر سفید، شکر زرد و شکر قهوه‌ای یا سرخ استفاده می گردد.
جدول ارزش غذایی نیشکر
[rayfa_table type=”j3″]| در هر 100 گرم نیشکر | |
| کالری | 269 |
| سدیم | 58 میلی گرم |
| پتاسیم | 63 میلی گرم |
| کربوهیدرات | 73 گرم |
| شکر | 73 گرم |
| کلسیم | 1% |
| آهن | 19% |
| منیزیم | 2% |
نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
[ type=”green”] در این مطلب ممکن است تمامی خواص گیاه نیشکر ذکر نشده نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد
