زندگینامه علامه محمد تقی جعفری
در پستهای قبل می توان با زندگینامه علامه نخودکی وعلامه مجلسی و علام قمی نیز آشنا شد و در این پست گذری کوتاه بر زندگی علام محمد تقی جعفری داریم ایشان مفسر نهج البلاغه و مولوی شناس بودند .
ولادت علامه جعفری
محمدتقی جعفری تبریزی در مرداد ماه سال ۱۳۰۴ در تبریز محله جمشیدآباد (تبریز) متولد شد.نام پدر وی کریم بود و اصالتا اهل شهرستان اهر یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی بود. شغل پدر وی نانوایی بود و به کار و تلاش علاقه‌ای وافر داشت. وی درس نخوانده بود، ولی حافظه‌ای بسیار قوی داشت و غالب سخنان پندآموز را به طرزی شیوا بیان می‌کرد. مادرش درس‌های دبستان را در خانه به وی آموخت
تحصیلات ابتدایی علامه جعفری
همسر کریم باسواد بود و قرآن را به خوبی می‌خواند. او قرائت قرآن را به محمدتقی تعلیم داد. محمدتقی چنان خوب قرائت قرآن را یاد گرفته بود که وقتی در 6 سالگی، در سال 1310 برای اولین بار وارد مدرسه «اعتماد» تبریز شد، مدیر مدرسه، آقای جواد اقتصادخواه، بعد از شنیدن قرائت قرآن او لبخندی زد و گفت: بارک الله! خیلی خوب خواندی! نیازی به درس‌های کلاس اول و دوم نداری؛ از فردا وارد کلاس سوم شو!
وی در کلاس پنجم به دلیل فقر مالی ناگزیر مدرسه را رها کرد و برای امرار معاش به کار مشغول شد. پس از مدتی نیمی از روز را به کار پرداخت و نیمی دیگر را به تحصیل در مدرسه طالبیه مشغول شد.
حافظه قوی محمدتقی همگان را به شگفتی وامی‌داشت؛ به طوری که متن کلیله و دمنه را از حفظ می‌خواند و معنای عبارات مشکل را شرح می‌داد
تحصیلات عالی علامه جعفری
در سال۱۳۲۰ ه.ش در ۱۵سالگی، زادگاه خویش را به قصد اقامت در تهران ترک نمود، و در مدرسه مروی نزد استادان تحصیل متن رسائل و مکاسب را پی گرفت. پس از سه سال، در سال ۱۳۲۲ ه.ش به شهر قم مهاجرت نمود، و ضمن تحصیل در مدرسه دارالشفای قم ملبس به لباس روحانیت گردید و دروس خارج را در آنجا آغاز کرد.
وی سپس برای ادامه تحصیلات، راهی نجف شد. وی بیست و سه ساله بود که به درجهٔ اجتهاد نایل گردید. وی در سال ۱۳۳۶ یا ۱۳۳۷ ه.ش پس از یازده سال اقامت در نجف، به ایران بازگشت
حضور در انقلاب اسلامی
به تدریج، استاد جعفری برای اقشار گوناگون مردم در دانشگاه‌ها و مساجد و… به سخنرانی پرداخت. ساواک برای کنترل این جلسات، مأمورانی را می‌فرستاد تا از آن گزارش تهیه کنند. هم اکنون بیش از 180 سند گزارش‌های ساواک درباره علامه جعفری در دست است که در کتاب «چراغ فروزان» منتشر شده است.
ساواک در سال 1344 علامه جعفری را احضار کرد و تأکید که در درس‌های خودتان دو موضوع را رعایت کنید: «1. نسبت به شاه مطلبی نگویید؛ 2. نسبت به اسرائیل حمله و اعتراض نکنید».
در بهمن 1346، علامه جعفری برای بار دوم به ساواک احضار شد. در آبان ماه سال 1351 ساواک تهران به مدیر کل اداره پنجم دستور داد که مکالمات تلفنی محمدتقی جعفری را کنترل و شنود کند.
ساواک یک بار هم در ساعت 2 نیمه شب به منزل استاد جعفری حمله کردند و تا ساعتی کتابخانه ایشان را بازرسی کردند، اما چیزی نیافتند و دست خالی برگشتند.
استادان علامه حعفری
از استادان محمدتقی جعفری می‌توان از میرزا حسن موسوی بجنوردی، شیخ محمدکاظم شیرازی، سید عبدالهادی شیرازی، آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی، شیخ مرتضی طالقانی، علی محمد بروجردی، میرزا حسن یزدی، سید جمال الدین گلپایگانی، سید محمد هادی میلانی، میرزا حسن موسوی بجنوردی، آیت‌الله شهیدی (صاحب حاشیه بر مکاسب) و سید محسن حکیم و آقا میرزا علی اکبر اهری نام برد.
وفات علامه جعفری
علامه جعفری در اواخر زندگی، دچار بیماری سرطان ریه شد. پزشکان این بیماری را در ایشان در مرداد ماه 1377 تشخیص دادند. فرزند علامه، دکتر غلامرضا جعفری که در نروژ مشغول تحصیل در دوره فوق دکترا بود به ایران آمد تا ایشان را برای ادامه معالجه به آن جا ببرد. استاد هنگام خداحافظی با خانواده گفت: «این سفر بدون بازگشت است. پس از مرگ من، درباره من اغراق نکنید.» و به فرزندش گفت: «جلال الدین! حال که به عمر خود نگاه می‌کنم می‌بینم که چقدر سریع گذشت».
استاد جعفری در بیمارستان «لیستر» شهر لندن نیز بستری شد اما سرانجام در 25 آبان 1377 دار فانی را وداع گفت.
مجموعه آثار علامه جعفری
پس از فوت ایشان مؤسسه نشر کرامت به مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری تغییر نام داد و یکی از اهداف آن تهیه مجموعه آثار محمدتقی جعفری بود به گونه‌ای که شامل تمام آثار او بشود. این مجموعه به تدریج توسط این مؤسسه منتشر می‌شود. تاکنون آثار زیر به صورت مجموعه آثار انتشار یافته‌اند:
تکاپوی اندیشه‌ها
عرفان اسلامی
بررسی افکار هیوم و راسل
حقوق جهانی بشر و کاوش‌های فقهی
چهار شاعر (خیام، نظامی، سعدی، حافظ)
دسته‌بندی کتاب‌ها
اخلاق و مبانی
وجدان
اخلاق و مذهب
ادب و ادبیات
مبدأ اعلا
از دریا به دریا (کشف الابیات مثنوی مولوی)
سه شاعر (حافظ، سعدی، نظامی)
تحلیل شخصیت خیام
اندیشه‌های مولوی
تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی (۱۵ جلد)
مولوی و جهان بینی‌ها
علل و عوامل جذابیت سخنان مولوی
فکرواره مثنوی
انسان و جهان شناسی
ارتباط انسان – جهان
ایده‌آل زندگی و زندگی ایده‌آل
فلسفه و هدف زندگی
آفرینش و انسان
شناخت انسان در تصعید حیات تکاملی
انسان در افق قرآن
حرکت و تحول از دیدگاه قرآن (به انضمام انسان در افق قرآن)
بررسی و نقد
بررسی و نقد نظریات دیوید هیوم در چهار موضوع فلسفی
توضیح و بررسی مصاحبه برتراند راسل – وایِت
بررسی و نقد برگزیده افکار برتراند راسل
بررسی و نقد کتاب «سرگذشت اندیشه‌ها»
حقوق سیاسی
حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب
حکمت اصول سیاسی اسلام
زیبایی شناسی و هنر
زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام
موسیقی از دیدگاه فلسفی و روانی
عرفان و معرفت
عرفان اسلامی
علوم جدید
بررسی فقهی و حقوقی طرح ژنوم انسانی
فقه
رسائل فقهی (منابع فقه)
الرضاع
تعبد و تعقل در فقه اسلامی
فلسفه (مضاف و مطلق)
همگرایی دین و دانش
نهایهٔ الادراک الواقعی بین الفلسفه القدیمه والحدیثه
تحقیقی در فلسفه علم
فلسفه عملی
علم و دین در حیات معقول
شناخت از دیدگاه علمی و قرآن
کلام و کلام جدید
الامر بین الامرین
جبر و اختیار
فلسفه دین
معارف مکتبی
نیایش امام حسین (ع) در صحرای عرفات
امام حسین (ع) شهید فرهنگ پیشروِ انسانیت
امید و انتظار
معارف الهی
نهج البلاغه
ترجمه و تفسیر نهج البلاغه (۲۷ جلد)
ترجمه کامل نهج البلاغه
فکروارهٔ نهج‌البلاغه
پرسش و پاسخ
تکاپوی اندیشه‌ها (۲ مجلد)
در محضر حکیم
حیات معقول
کلیات
مجموعه مقالات
پیام خرد
طرحی برای انقلاب فرهنگی
فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو
منبع :ستاره
گردآوری :نماگرد
