[ type=”blue”]انجیر در رده ی گیاهان دارویی ایران دارای موثرترین خواص درمانی می باشد. درمان کم خونی، تنظیم فشار خون بالا، کاهش گلو درد، درمان بواسیر و … از خواص درمانی انجیر می باشند.

آشنایی با انجیر
انجیر نوعی میوه ی خوشمزه و مغذی از خانوادهی توت هاست که فصل آن تابستان می باشد. درخت انجیر دارای ارتفاعی 7 تا 10 متر و برگ های پنجه ای می باشد. میوه انجیر به رنگ های سفید، سبز، زرد، بنفش و سیاه و به شکل بیضی یا گلابی شکل و با طعمی شیرین می باشد. همچنین انجیر کال به رنگ سبز و انجیر رسیده قهوه ای یا بنفش است. عمر درخت انجیر به 100 سال می رسد و کاملا نسبت به گرما مقاوم بوده و در سراسر دنیا به ویژه مناطق گرم دیده می شود و همچنین موطن آن بومی آسیای غربی، خاورمیانه و کشورهای اطراف مدیترانه است.
میوه ی انجیر از دیدگاه قرآن و اطبای قدیمی به عنوان بهترین میوه همراه زیتون می باشد و همچنین براساس افسانه های کهن برخی از محققان معتقدند که میوه ممنوعه ای که توسط حوا کشف شد، انجیر بود و نه سیب.
انجیر در دو نوع خوراکی و غیرخوراکی و دو حالت خشک و تازه وجود داشته که در درمان برخی از بیماری ها به کار می رود.
انواع گونه های انجیر
- انجیر سیاه: این انجیر پوستی سیاه و داخل آن صورتی رنگ می باشد که دارای طعمی شیرین است و برای خوردن به عنوان یک دسر و یا مخلوط کردن در کیک یا دستور العمل کوکی برای افزایش طعم مناسب می باشد.
- انجیر کادوتا- Kadotas: گوشت این نوع انجیر بنفش و پوست آن سبز رنگ است که در میان تمام گونه های انجیر دارای شیرینی کمتری می باشد.
- کالیمیرنا – انجیر Calimyrna: رنگ خارجی این نوع انجیرسبز مایل به زرد و داخل آن، کهربایی می باشد و آنها در مقایسه با انواع دیگری از انجیر بزرگتر و عطر و طعم منحصر به فرد و قوی تری دارند.
- انجیر ترکی قهوه ای: انجیر ترکی دارای پوست بنفش و گوشت قرمز می باشد و عطر و طعم آنها ملایم و شیرین تر از انواع دیگر انجیرها است. از آن در مصرف سالاد استفاده می شود.
- آدریاتیک – انجیر Adriatic: این نوع انجیر دارای پوست سبز روشن و داخل آن صورتی است. آنها نیز به عنوان انجیر سفید نامیده می شوند زیرا بسیار سبک بوده و طعمی بسیار شیریندارند که می توانند به عنوان یک دسر ساده میوه مصرف گردند.
تفاوت انجیر سیاه و انجیر زرد
به طور کلی هر چه رنگ میوهها تیرهتر باشد، میزان آنتیاکسیدان آنها بیشتر خواهد بود. به همین دلیل در مورد میوه هایی مانند انگور، گیلاس و انجیر نوع تیره آنها دارای مواد آنتی اکسیدان بیشتری بوده و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک بیشتری خواهد کرد.از نظر خواص و میزان مواد غذایی مختلف مانند انواع ویتامینها، املاح معدنی، قند، کالری و… تفاوت چندانی بین انجیر سیاه و زرد وجود ندارد، اما میزان آنتیاکسیدانها یا مواد ضدسرطان در انجیر سیاه بیشتر است.

خواص درمانی انجیر
طبع انجیر گرم و تر می باشد.
خواص درمانی انجیر برای سلامتی
- بهبود سلامت قلب: میوه ی انجیر سرشار از پتاسیم بوده که این ماده ی معدنی به کنترل سطح فشار خون کمک فراوانی میکند. همچنین فیبر محلول و پکتین موجود در این میوه بصورت آزادانه در بدن حرکت نموده و از کلسترول جلوگیری می نماید. برگ انجیر هم سطح تریگلیسیرید را در بدن کاهش داده و عملی بازدارنده برای حملهی قلبی و سکتهی مغزی می باشد. در انجیر خشک فنول، اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ وجود دارد که خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را کاهش میدهد بنابراین تمامی این موارد به بهبود سلامت قبل کمک شایانی می کند.
- کاهش کلسترول: همان طور که گفته شد انجیر دارای نوعی فیبر محلول و پکتین می باشد. زمانی که این فیبر وارد دستگاه گوارش میشود، در طول مسیر به سمت رودهی بزرگ توده های اضافی کلسترول را جارو کرده و به همراه خود به سمت انتهای رودهی بزرگ میبرد و به این ترتیب، از بدن خارج میکند. پکتین موجود در انجیر به عنوان فیبر محلول، به بهبود وضعیت اجابت مزاج کمک می نماید. همچنین وجود فیبر در انجیر آن را به یک ملین تبدیل نموده که می تواند برای برخی سرطان های دستگاه گوارش نظیر سرطان رودهی بزرگ مفید باشد.
- پیشگیری از فشار خون: مصرف بیش از حد معمول نمک و کاهش میزان مصرف خوراکی های حاوی پتاسیم، یعنی کاهش پتاسیم و افزایش سدیم، پدیده ی فشار خون را به همراه دارد که این سدیم در انجیر بسیار کم و در ازای آن سرشار از پتاسیم است که می تواند مهم ترین عامل دفاعی در برابر فشار خون و پیامد های آن باشد.
- کاهش وزن: فیبر موجود در انجیر به کاهش وزن کمک می نماید و همچنین اگر با شیر مصرف گردد تاثیر آن برای کاهش وزن دو چندان خواهد شد.
- درمان یبوست: فیبر موجود در انجیر به عنوان یک ملین طبیعی بوده که باعث بهبود دستگاه گوارش و درمان یبوست می گردد. بدین منظور می توان از گیاه دغدغک که ملین است استفاده نمود.
- جلوگیری از سرطان: آنتیاکسیدان های موجود در انجیر، رادیکالهای آزاد و دیگر مواد سرطان زا را در بدن از بین برده و باعث جلوگیری از سرطان به ویژه سرطان رودهی بزرگ و سرطان پستان پس از یائسگی می گردد.
- جلوگیری از ماکولا یا تباهی لکه ی زرد: شایعترین علت کوری در افراد مسن بیماری ماکولا یا لکه زرد می باشد که در این بیماری فرد دچار کاهش دید تدریجی یا ناگهانی می گردد. این درحالی است که میوه ی انجیر دارای آنتی اکسیدانها، کاروتنوئیدها و ویتامینهای آ، ث و ای است که باعث بهبود قدرت بینایی می گردند. بدین منظور خوردن سه عدد انجیر یا بیشتر در روز توصیه می گردد.

- ضد دیابت: برگ انجیر می تواند مقدار انسولین مورد نیاز بیماران دیابتی را کاهش دهد و همچنین پتاسیم موجود در انجیر به تنظیم مقدار قند جذب شده بعد از وعدههای غذایی کمک می نماید.
- استحکام استخوان ها: یکی دیگر از خواص درمانی انجیر استحکام بخشیدن به استخوان ها می باشد. وجود کلسیم در این میوه کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش داده و همچنین غنی از فسفر می باشد که باعث تشکیل استخوانها، یا در صورت بروز هر گونه آسیب یا ضعف استخوانها باعث رشد مجدد آن ها می گردد.
- تسکین برونشیت: از برگ انحیر می توان به عنوان تسکسن دهنده ی برونشیت استفاده نمود. بدین منظور از دم کرده ی برگهای درخت انجیر استفاده گردد.
- تسکین بیماریهای آمیزشی: برای تسکین بیماریهای آمیزشی میتوان از انجیر به صورت خوراکی یا پماد موضعی استفاده نمود.
- رفع اختلالات جنسی: اختلالات جنسی شامل ناباروری، ضعف بنیه، یا اختلال نعوظ می باشد که وجود میزان بالای ویتامینها و مواد معدنی در انجیر به رفع این اختلالات کمک می نماید. بدین منظور ۲ تا ۳ عدد انجیر را به مدت یک شب در شیر خیسانده و صبح روز بعد میل گردد.
- جلوگیری از دفع کلسیم از راه ادرار: میزان بالای پتاسیم در انجیر به جلوگیری از وضعیت دفع ادرار کمک می نماید همچنین این ماده ی معدنی باعث شده که میزان کلسیم دفعی به حداقل برسد، و هم زمان میزان بیشتری اسید اوریک و دیگر سموم مضر از راه ادرار دفع گردد.
- تسکین گلو درد: انجیر با داشتن میزان بالای لعاب به تسکین و درمان گلودرد می پردازد.جلویگیری از التهاب: التهاب ممکن است به خاطر علل مختلفی مانند باکتریها، ویروسها، یا قارچها و یا اثر واکنش مواد شیمیایی به وجود آید که میوهی انجیر بهترین منبع مواد مغذی بوده و به عنوان یک عامل ضد التهاب می باشد.
- درمان بی خوابی: وجود تریپتوفان در انجیر به درمان بیخوابی کمک می کند. بدین منظور چند ساعت قبل از خواب انجیر مصرف نمایید.
- دفع سنگ کلیه: یکی دیگر از خواص درمانی انجیر کمک به دفع سنگ کلیه می باشد. بدین منظور ۶ عدد انجیر را در یک فنجان آب جوشانده و سپس میل گردد.
- تسکین و کاهش آسم: انجیر در برونشیت ها در سطحی خوب مانع بروز آسم می گردد.
- بهبود سیستم سوخت و ساز (متابولیسم) بدن: وجود ویتامینهای گروه ب-کمپلکس نظیر نیاسین، پیریدوکسین، فولاتها، و اسید پانتوتنیک، انجیر به بهبود سیستم سوخت و ساز بدن می پردازد.
- درمان کم خونی: انجیر سرشار از آهن است که وجود این ماده ی مهم معدنی در حمل هموگلوبینها در بدن نقش داشته و بنابراین باعث درمان کم خونی می گردد.
- درمان آبله مرغان: مطالعات انجام شده حاکی است که در مراحل اولیه آبله مرغان از انجیر استفاده گردد.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: از مهم ترین خواص درمانی انجیر تقویت سیستم ایمنی بدن می باشد و این به دلیل وجود طیف وسیعی از ویتامینها و مواد معدنی است.
- درمان زگیل و میخچه: شیره انجیر دارای خواص درمانی برای از بین بردن زگیل و میخچه می باشد.
- درمان انواع اختلالات تنفسی نظیر سیاهسرفه و آسم
- درمان یبوست، سوء هاضمه، معده درد
- تسکین تب، گوش درد، کورک، دمل
- حفظ سلامتی کبد
[ type=”red”]گیاه دیگری که در در حفظ سلامتی کبد نقش موثری دارد گیاه شیشعان نام دارد.
خواص درمانی انجیر برای پوست
- مرطوب نمودن پوست: وجود اسیدهای چرب امگا ۳ در انجیر باعث رطوبت و سلامت پوست می شود. همچنین می توان برای درمان ترکخوردگی و خشکی لبها از پورهی انجیر استفاده گردد.
- بهبود زخمها و عفونتهای پوستی: به منظور درمان بیماریهای پوستی مانند التهاب، کورک، دمل از انجیر پخته روی پوست استفاده گردد. همچنین این میوه برای درمان جوش صورت و عرقسوختگی بسیار مفید می باشد.
- بسته شدن منافذ پوست: به منظور بسته شدن منافذ پوست و کنترل ترشح چربی اضافی از پورهی آن را روی پوست استفاده گردد.
- درمان جوش و آکنه: میزان آب بالای موجود در انجیر به خروج سموم و مواد زائد از بدن کمک نموده و به این ترتیب از جوش و آکنه جلوگیری میکند.
- درمان اگزما و پسوریازیس: بدین منظور از ترکیب خمیر انجیر و ماست بر روی پوست به مدت چند دقیقه استفاده گردد.
- لایهبرداز طبیعی پوست: پوست انجیر حاوی چندین آنزیم فعال بوده که میتوانند به عنوان لایهبردار برای حذف سلولهای مرده از پوست استفاده شود. بدین منظور از صورت خود را با پوست انجیر شستشو دهید.
طرز تهیه ی اسکراب انجیر
به منظور داشتن پوستی درخشان و صاف از اسکراب انجیر استفاده گردد. به همین منظور ۲ قاشق چایخوری پودر شکر، آب پرتقال و ۲ قاشق غذاخوری پورهی انجیر را با هم مخلوط نموده و چند قطره روغن زیتون یا بادام به آن اضافه گردد. از این ترکیب سه بار در هفته استفاده شود.
خواص درمانی انجیر برای مو
- نرمکنندهی مو: عصارهی انجیر به عنوان نرمکننده و ماسک مو استفاده می گردد. بدین منظور چند قطره روغن انجیر به ماسک مو اضافه گردد بعد از یک ساعت شسته شود.
- جلوگیری از ریزش مو: عصاره انجیر باعث جلوگیری از ریزش مو می گردد.
- درخشان کننده مو: روغن انجیر برای موهای خشک، آسیب دیده، و خشن مناسب بوده و همچنین باعث آبرسانی به پوست سر شده که این امر به درخشان کردن مو کمک می نماید.
- بهبود رشد مو: انجیر حاوی مواد مغذی مانند منیزیم، ویتامین آ، ث و ای می باشد که با تحریک گردش خون در پوست سر رشد مو را تسریع میکند.
- جلوگیری از سفید شدن زودرس مو: انجیر حاوی مس می باشد که این مادهی معدنی مانع از سفید شدن زودرس مو می گردد.

خواص درمانی انجیر خشک شده
انجیر با قرار گرفتن در معرض نور خورشید و یا از طریق یک فرآیند مصنوعی خشک می گردد و به این ترتیب به یک میوه ی خشک سرشار از مواد معدنی، ویتامینها و آنتی اکسیدانها و انرژی تبدیل می گردد.( ۱۰۰ گرم انجیر خشک ۲۵۰ کالری دارد.)
- درمان کننده التهاب مجاری دستگاه تنفسی، کلیه، ذات الریه، سرخک، مخملک و آبله: یکی از مهم ترین خواص درمانی انجیر خشک درمان کننده التهابات می باشد، بدین منظور از جوشانده انجیر خشک استفاده گردد.
- رفع سرماخوردگی: یکی دیگر از خواص درمانی انجیر خشک درمان سرماخوردگی و رفع گلو درد است. بدین منظور از جوشانده غلیظ انجیر خشک استفاده گردد.
- رفع تنگی نفس: انجیر خشک التهابات تنفسی مانند ذات الریه، آسم و تنگی نفس را بهبود بخشیده و به همین منظور از جوشاندن انجیر خشک در شیر، شربتی به دست آمده که نرم کننده سینه و معده می باشد.
- تسکین زخم معده: یکی دیگر از خواص درمانی انجیر خشک تسکین زخم معده می باشد. بدین منظور می توان از انجیر خشک با عسل استفاده نمود.
- تقویت قوای جسمی: وجود آهن در انجیر باعث تقویت قوای جسمی می گردد.
- درمان یبوست: فیبر موجود در انجیر خشک به عملکرد سالم روده کمک نمودهو این عمل مانع بروز یبوست می گردد برای رفع یبوست 10 عدد انجیر خشک را به خوبی شسته و در ظرف آبی خیسانده و صبح ناشتا میل گردد.
- درمان سوءهاضمه
- از بین بردن بوی بد دهان
- بهبود درد و خشونت سینه
- تکرر ادرار
- تقویت کننده کبد
- جلوگیری از شوره سر
- تقویت حافظه
- تقویت استخوانها
- تقویت لثه
خواص درمانی انجیر خشک برای زنان باردار
انجیر خشک علاوه بر ریزمغذی هایی مانند فیبر، آهن، کلسیم و منیزیم دارای امگا ۳ می باشد. امگا ۳ یک نوع چربی بسیار مفید است که معمولاً در ماهی های آب سرد یا میگو یافت می شود و برای توسعه جنین و پیشگیری از زایمان زودرس فوق العاده است. پس می توان گفت یکی از خواص انجیر خشک برای زنان باردار پیشگیری از زایمان زودرس در آن ها می باشد.
طریقه تهیه و مصرف دمنوش انجیر
4 یا 5 عدد برگ انجیر را در آب جوش قرار داده و پس از گذشت 10 دقیقه از ان بعنوان یک دمنوش با خواص درمانی بالا استفاده نمایید. همچنین کی توان 2 قاشق پودر برگ خشک انجیر را در یک لیتر آب جوشانده و پس از صاف کردن میل نمود.
ترکیبات شیمیایی موجود در انجیر
ویتامین A، ویتامین C، ویتامین K، ویتامینهای گروه B، پتاسیم، منیزیم، زینک، مس، منگنز و آهن
جدول ارزش غذایی موجود در انجیر
[rayfa_table type=”j3″]
ارزش غذایی انجیر | |
آب | ۷۹.۱۱ گرم |
انرژی | ۷۴ کیلو کالری |
کربوهیدراتها | ۱۹.۱۸ گرم |
پروتئین | ۰.۷۵ گرم |
چربی کل | ۰.۳۰ گرم |
کلسترول | ۰ میلیگرم |
فیبر غذایی | ۲.۹ گرم |
مجموع قندها | ۱۶.۲۶ گرم |
[/rayfa_table]
موارد مصرف انجیر
- انجیر منجمد را کمی داخل آب بجوشانید تا آبدار گردد.
- انجیر خشک یکی از تنقلات عالی و مقوی برای میان وعده است.
- پوره انجیر و ترکیب آن با سرکه بالزامیک و روغن زیتون به همراه سالاد خوشمزه است.
- انجیر تازه را می توان در سالاد، کیک و بستنی استفاده نمود.
- انجیر بسیار قلیایی است و می توان بدون نگرانی از تغییر طعم با سایر غذاها ترکیب نمود.
- انجیر خشک قند بالایی نسبت به انجیر تازه دارد که در انواع دسر و غذاها به عنوان شیرین کننده قابل استفاده است.
- مربای انجیر دارایطعم فوق العاده ای می باشد.
موارد احتیاطی و منع مصرف
- انجیر برای کبدهای ضعیف مناسب نبوده و مصلح آن گردو می باشد.
- زیاده روی در مصرف انجیر باعث نفخ شکم و اسهال شده و همچنین برای چشم مضر است وخنثی کننده آن کرفس می باشد.
- مصرف بیش از حد انجیر باعث واکنش های آلرژیک، استفراغ و اسهال و حتی خارش پوست می گردد.
- افرادی که سابقه پوست حساس یا آلرژی دارند نباید از انجیر استفاده نمایند.
- از مصرف انجیر کال پرهیز گردد. زیرا آنها لاتکس سفید تولید نموده که حاوی ترکیبات فوکووماریس و (5-MOP) می باشد و می تواند حساسیت شدید در اطراف دهان و لب را ایجاد نماید.

نکات بیشتر درباره انجیر
- انجیر میوهای شیرین و نرم است که غالبا از پورهی آن به عنوان جایگزینی برای شکر استفاده میشود. از این میوه فرآوریشده در ساخت کلوچه، پودینگ، کیک، انواع شیرینیها، مربا، ژله و مواد نگهدارنده استفاده می گردد.
- انجیر خراب بوی بدی می دهد و اگر به انجیر تازه و رسیده کمی فشار وارد شود عطر ملایمی از آن ساطع می گردد.
- انجیر سبز و نارس باعث زخم دهان و لب ها می شود.
- انجیر تازه عمر کوتاهی داشته و باید داخل کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری و حداکثر 2 تا 3 روز بعد از خرید مصرف شود.
- برای رسیدن انجیر کال آن را در دمای اتاق و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید تا برسد.
- انجیر خشک را می توان تا چند ماه در یخچال یا فریزر یا جای خشک نگهداری نمود.
- انجیر منجمد را می توان به مدت 3 ماه در ظروف دربسته در فریزر نگهداری نمود.
- برای جلوگیری از چسبیدن انجیر به چاقو، چاقو با آب گرم شسته شود.
- قبل از مصرف انجیر بسیار خشک، آن را در آب خیسانده و سپس مصرف گردد.
نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
[ type=”green”] این مطلب ممکن است حاوی تمام خواص انجیر نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد