فتوای مراجع نسبت به جنب شدن فرد در ماه مبارک رمضان
جنب شدن و جنابت اتفاقی است طبیعی که در جسم موجودات زنده (پستانداران) بصورت ارادی و غیر ارادی رخ می دهد و چون خروج منی جزء نجاسات است و با توجه به این مهم به خصوص در ماه مبارک رمضان این پست را به پرداختن در مورد این مهم اختصاص دادیم.
جنب شدن در ماه رمضان
زمان انجام غسل جنابت:
اگر کسی در بین روز ماه رمضان جنب شود لازم نیست به دلیل صحیح بودن روزه اش غسل کند بلکه غسل جنابت در این شرایط به منظور خواندن نماز واجب می شود. یعنی اگر بعد از ظهر جنب شد و نماز ظهر و عصر را خوانده بود می تواند غسلش را بعد از افطار برای نماز مغرب و عشا انجام دهد اما اگر نماز ظهر و عصرش را نخوانده بود لازم است که تا قبل از غروب غسل جنابت کند. یاد گرفتن طریقه غسل جنابت بر هر مکلفی واجب است.
جنب شدن بعد از اذان صبح:
اگر کسی بعد از نماز صبح در خواب محتلم (کسی که در خواب جنب شود را محتلم می گویند) شود روزه اش صحیح است ولی باید برای نماز خود غسل یا تیمم بدل از غسل جنابت کند.
خوابیدن مجدد بعد از علم به جنابت:
اگر کسی بداند که اگر بخوابد ممکن است جنب شود در صورت خوابیدن گناهی مرتکب نشده است زیرا خوابیدن در این شرایط اشکال ندارد و فرضا اگر محتلم شد باید به وظیفه خود عمل کند؛ یعنی اگر قبل از اذان صبح جنب شد باید غسل کند و اگر نزدیک اذان صبح است و فرصت غسل کردن نیست باید به جای غسل، تیمم کند. اما اگر در روز محتلم شود لازم نیست فورا غسل کند بلکه می تواند تا وقتی که می خواهد نماز بخواند غسل خودش را به تاخیر بیندازد.
غسل نکردن تا قبل از اذان:
اگر کسی در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح از خواب بیدار شود و ببیند که محتلم شده و عمداً و بدون عذر شرعی تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمم است، عمداً تیمم نکند روزه اش باطل است و باید کفاره بدهد. اما اگر برای تیمم وقت ندارد، مثلاً دقیقا موقع اذان صبح متوجه جنابت خود شود و اذان شروع شده باشد، روزه‌اش بدون غسل و تیمم صحیح است.
غسل نکردن به دلیل کم رویی:
اگر کسی به دلیل کم رویی قبل از اذان صبح غسل جنابت نکند با توجه به اینکه وظیفه شرعی اش انجام غسل جنابت بوده باید قضای آن روزه را بگیرد و کفاره آن را نیز بدهد. در این شرایط می توان صبر کرد تا وقت تنگ شود و برای غسل وقت کافی نباشد و در آن صورت تیمم بدل از غسل جنابت نمود و بعدا غسل جنابت را انجام داد. هر چند به خاطر تاخیر در غسل کردن مرتکب گناه شده اید ولی روزه شما صحیح خواهد بود.
جنب شدن در ماه رمضان حکم جنب شدن روزه دار در خواب
نظر آیت الله سیستانی درباره جنب شدن در ماه رمضان
استمنا در ماه رمضان:
اگر شخصى در ماه رمضان استمناء انجام دهد البته این عمل را به نیت آمدن منى انجام ندهد ولى از او منى خارج شود اگر از خود وثوق نداشت روزه او باطل است و اگر با علم به مسأله باشد کفاره هم به علاوه قضاء واجب است و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر مردد باشید. ضمن اینکه عمل استمنا در ماه مبارک رمضان حرام است حرام است و یکى از مبطلات می باشد.
خوابیدن مجدد بعد از علم به جنابت:
اگر کسى در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و بعد از بیدار شدن دوباره بخوابد اگر یقین داشته باشد که با خوابیدن دوباره پیش از اذان صبح بیدار می شود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود روزه او صحیح است و اگر اطمینان نداشته باشد بنابر احتیاط واجب قضای روزه بر او واجب می شود.
علم به جنابت بعد از اذان:
اگر کسی در ایام ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و متوجه شود که جنب شده است روزه او درست است و براى نماز باید غسل کند.
خروج منی بدون دخالت انسان:
اگر در زمان روزه بودن منى بدون دخالت انسان از مجرى بیرون آید روزه باطل نمى شود ولی غسل جنابت لازم است.
روابط تحریک آمیز در حالت روزه:
اگر روزه دار بدون قصد بیرون آمدن منى مثلاً با زن خود بازى و شوخى کند، چنانچه اطمینان دارد که منى از او خارج نمىشود اگر چه اتفاقاً منى بیرون آید، روزه او صحیح است. ولى اگر اطمینان ندارد، در صورتى که منى از او بیرون آید، روزه‌اش باطل است.
جنب شدن در ماه رمضان جنب شدن قبل از سحر
نظر آیت الله خامنه ای درباره جنب شدن در ماه رمضان
ماندن در حالت جنابت تا اذان صبح:
اگر فردی به سبب برخی از مشکلات تا اذان صبح بر جنابت باقی بماند روزه گرفتن در آن روز در غیر ماه رمضان و قضاى آن اشکال ندارد، ولى نسبت به روزه ماه رمضان و قضاى آن، اگر معذور از غسل است، تیمم کردن بر او واجب است و اگر تیمم هم نکند، روزه اش صحیح نیست.
اگر کسی عمداً تا طلوع فجر بر جنابت باقى بماند، روزه ماه رمضان و قضاى آن از او صحیح نیست، ولى اقوى صحت روزه هاى دیگر به‌خصوص روزه مستحبى است.
ندانستن احکام جنابت:
اگر شخصی در حال جنابت چند روز روزه بگیرد و نداند که طهارت از جنابت شرط صحت روزه است، در فرض مرقوم قضای روزه کفایت می کند و نیازی به کفاره نیست.
غسل نکردن و نیت سفر:
اگر کسی با حالت جنابت از خواب بیدار شود و بداند که جنب شده است و قبل از فجر اقدام به غسل یا تیمم نکند، قصد سفر در شب و یا مسافرت در روز براى سقوط کفاره از او کافى نیست.
آب نداشتن برای غسل:
کسی که آب در اختیار ندارد و یا به دلیل عذرهای دیگر غیر از تنگی وقت نمی تواند غسل جنابت بکند، اگر وظیفه او تیمم باشد و بعد از اینکه خود را جنب کرده، وقت کافى براى تیمم داشته باشد، این کار براى وى جایز است.
ندانستن جنابت تا بعد از اذان:
اگر شخصی در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود ولی متوجه محتلم شدن خود نگردد و دوباره بخوابد و در اثنای اذان صبح بیدار شود و متوجه شود که جنب شده است روزه اش صحیح است.
خوابیدن مجدد بعد از علم به جنابت:
اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می شود بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند در فرض سؤال که خوابِ اول است روزه‌اش صحیح است ولى اگر دوباره خوابید و تا صبح بیدار نشد باید قضاى آن روز را بجا آورد.
شک در جنابت:
اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از فجر شک کند که محتلم شده یا نه، ولی به شک خود اعتنا نکند و دوباره بخوابد و بعد از اذان صبح بیدار شود و متوجه گردد که قبل از طلوع فجر محتلم شده است، اگر بعد از بیدارى اول اثرى از احتلام در خود مشاهده نکند، بلکه فقط احتمال آن را بدهد و چیزى بر او کشف نشود و تا بعد از اذان بخوابد، روزه‌اش صحیح است، هرچند بعد از آن معلوم شود که احتلام او مربوط به قبل از اذان صبح است. (جنابت شرایط خاصی دارد که وقتی این شرایط اتفاق بیفتد فرد مطمئن می شود که جنب شده است)
غسل جنابت با آب نجس:
اگر شخصی در ماه مبارک رمضان با آب نجس غسل کند و بعد از یک هفته متوجه شود که آن آب نجس بوده است، نمازش در طول این مدت باطل و قضاى آن واجب است، ولى روزه هاى او محکوم به صحت است.
جنابت بعد از اذان:
اگر شخصی قبل از اذان صبح یا بعد از آن بخوابد و در خواب جنب شده و بعد از اذان بیدار شود، جنابت به روزه آن روز او ضرر نمی زند، ولى واجب است که براى نماز غسل کند و می تواند غسل را تا وقت نماز به تأخیر بیندازد.
فراموش کردن غسل جنابت:
اگر در روزه ماه رمضان غسل جنابت را در شب تا طلوع فجر فراموش کند و با حالت جنابت صبح نماید، روزه‌اش باطل است و احوط این است که قضاى روزه ماه رمضان هم در این حکم به آن ملحق شود. ولى در سایر روزهها، روزه بر اثر آن باطل نمىشود.
اگر روزه دار استمناء کند
- اگر روزه دار استمناء کند یعنی با خود کاری کند که منی از او بیرون آید، روزه اش باطل می شود.
(خوئی، سیستانی، تبریزی، زنجانی:) مسأله اگر روزه دار استمناء کند روزه اش باطل می شود.
اگر بی اختیار منی از او بیرون آید
- اگر بی اختیار منی از او بیرون آید، روزه اش باطل نیست . ولی اگر کاری کند که بی اختیار منی از او بیرون آید، روزه اش باطل می شود .
مکارم شیرازی : در حال خواب یا بیداری..
خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی، مکارم:بقیه مسأله ذکر نشده.
بهجت: ولی اگر عمداً..
نوری: اگر کاری کند که بر حسب عادت او..
بهجت: در صورتی که بداند یا اطمینان داشته باشد که به سبب آن کار، منی بی اختیار خارج خواهد شد.
هر گاه روزه دار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم می شود
- هر گاه روزه دار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم می شود، یعنی در خواب منی از او بیرون می آید، می تواند در روز بخوابد و چنانچه بخوابد و محتلم هم بشود روزه اش صحیح است
این مسأله در رساله آیت اللّه بهجت نیست
گلپایگانی، صافی: بنا بر احتیاط مستحب نخوابد ولی اگر بخوابد، روزه اش باطل نمی شود.
خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی:جایز است بخوابد هر چند به سبب نخوابیدن به زحمت نیفتد؛ و اگر محتلم شود روزه اش باطل نمی شود.
فاضل: مخصوصاً اگر ترک خواب موجب حَرَج باشد.
اگر روزه دار در حال بیرون آمدن منی از خواب بیدار شود
- اگر روزه دار در حال بیرون آمدن منی از خواب بیدار شود، واجب نیست از بیرون آمدن آن جلوگیری کند.
این مسأله در رساله آیت اللّه بهجت نیست
روزه داری که جنب شده، می تواند بول کند
- روزه داری که محتلم شده، می تواند بول کند و به دستوری که در مسأله 72 گفته شد، استبراء نماید ، ولی اگر بداند به واسطه بول یا استبراء کردن باقی مانده منی از مجری بیرون می آید در صورتی که غسل کرده باشد نمی تواند استبراء کند.
این مسأله در رساله آیت اللّه بهجت نیست
خوئی، تبریزی، سیستانی:اگر چه بداند به واسطه بول کردن، باقی مانده منی از مجری بیرون می آید.
گلپایگانی، صافی، زنجانی: (زنجانی: بعد از بول استبراء نماید) اگر چه بداند به واسطه بول یا استبراء کردن باقی مانده منی از مجری بیرون می آید.
مکارم: هر چند می داند به واسطه آن باقی مانده منی از مجری بیرون می آید، حتّی اگر غسل کرده باشد این کار برای روزه اش ضرری ندارد هر چند با خارج شدن باقی مانده منی از مجری، باید مجدّداً غسل کند.
فاضل: مسأله روزه داری که محتلم شده می تواند قبل از غسل کردن بول کند و به دستوری که قبلًا گفته شد استبراء نماید، ولی اگر غسل کرده باشد و بداند که به واسطه بول یا استبراء کردن باقی مانده منی از مجری بیرون می آید بنا بر احتیاط واجب نمی تواند استبراء کند.
روزه داری که جنب شده اگر بداند منی در مجری مانده
- روزه داری که محتلم شده اگر بداند منی در مجری مانده و در صورتی که پیش از غسل بول نکند بعد از غسل منی از او بیرون می آید، بنا بر احتیاط واجب باید پیش از غسل بول کند. (1)
این مسأله در رساله آیت اللّه بهجت نیست
فاضل، مکارم: بهتر است پیش از غسل بول کند (مکارم: ولی واجب نیست).
سیستانی: احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل بول کند.
زنجانی: بنا بر احتیاط مستحب پیش از غسل بول کند.
اگر روزه دار در روز جنب شود
- اگر روزه دار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند
فاضل: گر چه احتیاط مستحب آن است که فوراً غسل کند.
مکارم: مسأله هر گاه روزه دار در روز محتلم شود بهتر است فوراً غسل کند اما اگر نکند برای روزه اش اشکالی ندارد.
هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود
- هر گاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، اگر چه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزه او صحیح است (1).
مکارم: روزه اش صحیح است، خواه بداند پیش از اذان محتلم شده یا بعد از آن، و یا شک داشته باشد.
جنب شدن در حال روزه
جنب شدن در ماه رمضان در روز (خروج منى در حال خواب) روزه را باطل نمى‌‌کند، و هر گاه روزهدار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم مى‌‌شود، لازم نیست از خواب خود جلوگیرى کند.
اگر روزهدار در حال بیرون آمدن منى از خواب بیدار شود، واجب نیست از آن جلوگیرى کند.
اگر شخص روزه‌‌دارى در ماه مبارک رمضان بعد از نماز صبح یا ظهر بخوابد و در خواب به صورت غیر عمد محتلم شود تکلیف چیست؟ آیا روزه آن شخص باطل مى‌‌شود؟
ج) روزه‌اش صحیح است.
جنب شدن روزهدار و بیدار شدن بعد از اذان صبح
- اگر شخصى قبل از اذان صبح یا بعد از آن بخوابد و در خواب جنب شده و بعد از اذان بیدار شود، چه مدتى براى غسل کردن وقت دارد؟
در فرض سؤال، جنابت به روزه آن روز او ضرر نمىزند، ولى واجب است که براى نماز غسل کند و مىتواند غسل را تا وقت نماز به تأخیر بیندازد.
جنب شدن بعد از فجر در ماه رمضان
- اگر بعد از نماز فجر در ماه رمضان محتلم شوم چه باید بکنم؟
روزه صحیح است و براى نماز ظهر باید غسل کنید.
حکم خوابیدن روزه دار با علم به احتلام
- اگر فرد روزه دار بداند در صورتی که بخوابد از او منی خارج می شود، خوابیدن او چه حکمی دارد؟
هرگاه روزه دار مى داند که اگر در روز بخوابد محتلم مى شود، یعنى در خواب منى از او بیرون مى آید، جایز است بخوابد و چنانچه محتلم شود براى روزه او اشکالى ندارد.
منبع :ستاره
گردآوری :نماگرد
