آشنایی با گیاه کلپوره
کلپوره یا مریم نخودی (مریم گلی) از خانوادۀ Labiatae گیاهی است علفی، پایا، با ارتفاع ۱۰ تا ۳۵ سانتیمتر.برگهای این گیاه باریک، دراز و پوشیده از کرکهای پنبهای و گلهایش به رنگ سفید، سفید مایل به زرد و یا زرد و حتی ارغوانی می باشد که این حالت متغیر بودن نه تنها در رنگ گل بلکه در وضع ساقه گیاه که به صورت پرپشت و پرشاخه و یا به حالت خوابیده در میآید هم دیده میشود.زمان گل دهی گیاه به تناسب شرایط محیط زندگی بین خرداد و مرداد می باشد. پراکنش این گیاه در نواحی بایر، سواحل سنگلاخی و ماسهزارهای نواحی جهان می باشد.
می توان گفت زمان استفاده از این گیاه به زمان بقراط برمی گردد و همچنین دیگر دانشمندان مانند دیوسکورید، پلین و جالینوس از این گیاه در آثار خود نام بردهاند بوعلی سینا درکتابش از خواص درمانی این گیاه کلپوره نام برده است.
خواص درمانی گیاه کلپوره
طبع گیاه کلپوره گرم و خشک می باشد.
- درمان خانگی اسهال : گیاه کلپوره فعالیت معده را تحریک نموده و اسهال را درمان می کند.
- درمان اختلالات دستگاه گوارش و دلدرد : از جوشانده کلپوره برای درمان اختلالات دستگاه گوارش و دل درد استفاده می شود.
- تسکین دردهای قاعدگی: علاوه بر گیاه کلپوره، گیاه زوفا به طور کلی باعث رفع مشکلات مربوط به دوران قاعدگی مثل نامنظم بودن و بهبود علایم ناشی از یائسگی می گردد.
- رفع سردرد
- رفع ناراحتی هاضمه و دل درد : در کرمان از این گیاه برای رفع ناراحتی هاضمه و دل درد استفاده می گردد.
- بهبود زخم کولیت : ترکیبات فلاونوییدی، استرولی و ترپنوئیدی موجود در عصاره گیاه کلپوره، دارای اثر آنتیاکسیدانتی و ضدالتهابی میباشند که به کاهش اکسیداسیون و تشکیل رادیکالهای آزادشده پرداخته و بنابراین اثر جلوگیری کننده از ایجاد کولیت و احتمالاً کنترل کولیت دارند.
- خنثیسازی رادیکالهای آزاد : به دلیل حضور ترکیبهای فلاونوئیدها، استرولها و ترکیبهای ترپنی در فرآیند التهاب، رادیکالهای آزاد تولید می شوند.
- بهبود جوش های بدن
- درمان گزیدگی نیش حشرات : از ضماد این گیاه استفاده گردد.
- نیرو دهنده و ضد تشنج : از دمکرده سرشاخههای گلدار این گیاه استفاده گردد.
- تحریک مخاط بینی و ایجاد عطسه : از گرد این گیاه استفاده گردد.
- درمان عرق کردن زیاد در هنگام شب
- تقویت اعصاب: علاوه بر این گیاه می توان از خواص درمانی گیاه آزاد استفاده نمود.
- تقویت لثهها
- کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون
- درمان و رفع بیماریهای دستگاه تناسلی و ادراری
- رفع درد ناحیه قلب و قفسه سینه : در بلوچستان، هند و ایران برای رفع درد ناحیه قلب و قفسه سینه استفاده می شود.
- بهبود جوشهای بدن
- تب بر و درمان خانگی سرماخوردگی
- التیام زخمهای مزمن : به این منظور کلپوره یا مریمنخودی را همراه عسل میل کنید.
- ضد روماتیسم و راشیتیسم در کودکان : از جوشانده غلیظ این گیاه و ترکیب آن با مقداری آب استفاده گردد.
- ضد اسپاسم : وجود کولین و کلرور پتاسیم در این گیاه اعث ایجاد خاصیت ضد اسپاسم شده است.
- ضد التهاب: علاوه بر گیاه کلپوره، گیاه گل فیلی هم دارای خواص ضد التهابی می باشد.
خواص درمانی گل کلپوره
- کاهش قند خون
- افزایش طول عمر
- درمان یبوست
- درمان وبا
- درمان سرماخوردگی و انواع تب
- درمان اختلالات کبدی
- درمان صرع و فلج
- تقویت عضلات و آرام کردن اعصاب:این گیاه تاثیر فوق العاده ایی در آرام نمودن اعصاب دارد و از این نظر با گیاه بیدمشک و عناب برابری می کند.
- تسهیل زایمان : زن باردار نزدیک وضع حمل خود هر روز کمی از دم کرده آن را بنوشد، زایمانش راحتتر میشود.
- شستوشو و ضدعفونی کردن دهان و رفع برفک : از آب جوشانده آن به صورت غرغره استفاده گردد.
- التیام زخمهای دهانی و درمان گلودرد
- رفع گزیدگی حشرات : گل تازه آن را کوبیده و به عنوان ضماد استفاده کنید.
- التیام زخمها و خراشهای پوست : ار خیسانده ی آن به شکل استعمال خارجی استفاده گردد.
- بندآوردن شیر مادر هنگام از شیر گرفتن کودک
- تقویت پوست سر : از آب جوشانده ی گل کلپوره همراه با مریم گلی استفاده کنید.
طریقه تهیه ی جوشانده گیاه کلپوره
به این منظور نیم لیتر آب جوشیده را بر روی 2 قاشق مرباخوری از گیاه ریخته و دم کنید.
همچنین مصرف این گیاه بهصورت عرق نیز وجود دارد. مصرف عرق کلپوره برای درمان بیماریها بهصورت یک فنجان قبل از هر وعده غذایی می باشد.
ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه کلپوره
عصاره و اسانس فرار که بیشترین مواد این اسانس ژرماکرن B، D، بتا کاریوفیلن، همولن و کاریوفیلن اکساید میباشد.
موارد احتیاطی و منع مصرف
- استفاده از گیاه دارویی کلپوره برای زنان باردار، مادران شیرده و کودکان زیر چهار سال توصیه نمی گردد.
- مصرف بیش از حد این گیاه ممکن است مسمومیت کلیه و کبد را در پی داشته باشد.
- مصرف این گیاه برای افرادی که دچار بیماریهایی مانند گلوکوم (آبسیاه چشم)، بزرگی پروستات و افراد دارای ناراحتیهای قلبی و نارسایی کلیه و کبد هستند توصه نمی گردد.
- مصرف بیش از حد این گیاه ممکن است عوارضی مانند خشکی دهان، افزایش تعداد ضربان قلب، یبوست، احتباس ادراری و سردرد را در پی داشته باشد پس بهتر است قبل از استفاده از این گیاه با پزشک مربوطه مشورت نمایید.
تداخل دارویی
مصرف همزمان گیاه کلپوره با داروهای ضد دیابت مانند انسولین و گلیبن کلامید بایستی با احتیاط مصرف شود زیرا باعث کاهش بیش از حد قند خون می گردد.
نکات بیشتر درباره گیاه کلپوره
سیستم اعصاب پارا سمپاتیک که از جمله سیستمهای عصبی خودکار بدن است (سیستم دیگر سمپاتیک است). مسئول انقباض و حرکات دستگاه گوارش میباشد. استیل کولین یک حامل شیمیائی است که با ترشح از انتهای اعصاب پارا سمپاتیک سبب بروز اثرات این اعصاب بر اندامهای مختلف میشود. بنابراین یک داروی آنتاگونیست استیل کولین میتواند مانع اثرات این ماده در اندام مورد نظر شود و اثرات استیل کولین را معکوس نماید. مواد مؤثره گیاه کلپوره آنتاگونیست استیل کولین میباشند. این مواد با مهار کانالهای کلسیم مانع از ورود کلسیم از مایع خارج سلولی به داخل غشاء پایانههای عصبی در هنگام دپولاریزاسیون (مرحلهای که به علت ورودیونهای سدیم با بار مثبت پتانسیل الکتریکی داخل غشاء به سمت مثبت میل میکند) شده، جلو آزاد شدن استیل کولین را از وزیکولهای التهابی عصب گرفته، در نتیجه امکان انتقال پیام عصبی در طول مسیر نورونها و نیز انتقال پیام عصبی به ماهیچههای صاف دستگاه گوارش از میان رفته یا حداقل کاهش مییابد. در نتیجه دارای اثرات آنتیاسپاسمودیک میباشد.
[ type=”green”]ممکن است در این مطلب تمامی خواص گیاه کلپوره ذکر نشده نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد