آشنایی با گیاه پونه
پونه کوهی گیاهی معطر از خانواده نعناعیان می باشد که نام های دیگر آن آویشن کوهی و فودنج جبلی هم دارد.رشد این گیاه بین ۳۰ تا ۹۰ سانتیمتر رشد است و برگ های آن متقابل بهم بوده ولی هم اندازه نیستند و قسمت پایینی از قسمت بالایی آن بزرگتر بوده. گلل هایی به رنگ صورتی یا سرخ دارد و بازه ی زمانی تیر تا شهریورفصل گلدهی آن می باشد.در تمام قسمت های پونه بوی معطری شبیه آویشن حس می شود و طعم آن در ابتدا گس ،تلخ و گرم بوده اما پس از مدتی در دهان ایجاد حس خنکی می کند. این گیاه در خاک های غنی از مواد آلی و مرطوب مثل کود برگ به خوبی رشد می کند. پونه نوع دیگری به نام پونه کوهی را دارد که مرغوبترین آن نوع پونه در کنار چشمه ها و آب ذوب شده برف هایافت می شود همچنین برای چیدن پونه وحشی از اوایل فروردین تا اواسط اردیبهشت اقدام میشود.تکثیر این گیاه از طریق ریشه امکان پذیر است و همچنین با ساطع نمودن بوی معطر آن در فضای خانه می توان از شر حشرات موذی درامان بود. حکیم بزرگ ایرانی بوعلی سینا می گوید که پونه گوهری است لطیف و پونۀ کوهی از پونۀ جویباری قوی تر است.
خواص گیاه پونه
پونه طبیعتی گرم و خشک دارد.
- درمان کبودی ، کک و مک ،آکنه ، جوش و جوان سازی پوست صورت : از چای و دمنوش پونه یا بخور پونه و یا روغن پونه که دارای خواص آب رسانی است استفاده کنید.
- درمان ریزش مو :30 دقیقه قبل از حمام مو های خود را با روغن پونه و همچنین سپستان ماساژ دهید.
- درمان بی نظمی و درد قاعدگی : از پونه تازه و خشک استفاده گردد.
- آرام بخش : علاوه بر این گیاه می توان از خواص درمانی گیاه قطرم استفاده نمود.
- کاهش درد سیاتیک
- لاغری و کاهش وزن
- درمان نفح و گرفتگی معده
- بهبود هضم غذا
- سلامت دستگاه گوارش
- ضد بلغم
- کاهش استرس و اضطراب
- درمان افسردگی و بی خوابی : 5 گرم گیاه پونه را در 150 سیسی آب جوش به مدت 15 یا 20 دقیقه دم کرده و میل کنید.
- درمان روماتیسم، آرتروز و نقرس : با روغن پونه بدن را ماساژ دهید. همچنین می توان از خواص درمانی گیاه بیدار استفاده نمود.
- درمان واریس : 50 گرم گیاه پونه را را در یک لیتر آب جوشانده و زخمها را شست و شو دهید.
- بهبود حرکات روده و پاک سازی روده
- درمان بی اشتهایی : 10 گرم پونه کوهی را در 500 سیسی آب بجوشانید و به مدت 20 دقیقه دمکرده صاف کنید و به همراه عسل شیرین نموده و میل گردد.
- درمان یبوست و اسهال
- درمان سرماخوردگی، آنفلوآنزا و عفونت : از چای و دمنوش پونه استفاده گردد.
- درمان بیماری های تنفسی مانند برونشیت و آسم
- کاهش فشار خون
- بهبود سلامت قلب
- سلامت استخوان
- افزایش سلول های سفید خون
- درمان تب بالا : از چای و دمنوش پونه استفاده گردد.
- درمان زخم های پوستی و جلوگیری از عفونی شدن زخم ها : از چای و دمنوش استفاده گردد. از ضماد آن به موضع زخم مالیده شود.
- درمان عفونت
- ضد میکروبی و ضد باکتریایی
- رفع خارش دستگاه تناسلی : موضع را با دمکرده ی پونه شستشو دهید.
- درمان ورمی که در اثر سرمازدگی به وجود آمده است : پونه را با کنجد مخلوط کرده و در محل ورم بمالید.
- تحریک کننده تولید صفرا: علاوه بر پونه می توان از دغدغک برای تولید صفرا استفاده نمود.
- تسکین سکسکه
خواص درمانی روغن پونه
- درمان عفونت رحم، عفونت ادراری
- پاک سازی و سم زدایی خون
- دفع آفات و حشرات : از اسپری روغن پونه استفاده گردد.
- تقویت لثه ها و عفونت دندان : با سوخته پونه مسواک بزنید.
- خلط آور و ضد سرفه : 3 گرم در 100 سیسی آب جوش ده دقیقه دم کنید روزی 3 استکان میل گردد.
خواص درمانی عرق پونه
- رفع عفونت های تناسلی، ادراری و گلو دردهای چرکین
- درمان سینوزیت
- ضد نفخ و باد شکن
- عرق پونه دارای خواص
- ضد نفخ، ضد بلغم و سودا
- دفع کردن انگل
- درمان سوء هاضمه : 4 گرم برگ آویشن + 3 گرم برگ نعناع + 3 گرم برگ پونه را در 300 سیسی آب بجوشانید و بعداز غذا یک فنجان میل کنید.
- تقویت نیروی جنسی : 30 گرمپونه + 30 گرممرزه + 3 گرم فلفل هندی (سیاه) + 1 گرم زعفران + 3 گرم فلفل سفید + 3 گرم فلفل قرمز را با هم آسیاب و مخلوط نموده، هر دفعه 5 گرم با 2 لیوان آب جوش در فلاکس ریخته و ازصبح تا شب به 3 نوبت میل کنید.
- درمان ناراحت های مجاری ادرار
- درمان سرماخوردگی
طریقه ی تهیه و مصرف گیاه پونه
طرز تهیه دم کرده ی گیاه پونه : یک قاشق غذاخوری سرخالی از برگ یا گل پونهٔ تازه را با یک قاشق چای خوری برگ پونه خشک شده را در چای صاف کن درون یک لیوان بریزید و سپس یک فنجان آب در حال جوش را به آن اضافه کنیدحال اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. می توانید این دم نوش را با عسل شیرین کرده و بنوشید.
طرز تهیه روغن پونه: مقداری از پونه ی تازه را در روغن مایع بخیسانید و در مقابل آفتاب گذاشته تا آب آن تبخیر شود یا این که کمی حرارت داده ولی در ظروف سربسته نگذارید چون ممکن است اسانس آن عوض شود سپس صاف کنید.
ترکیبات شیمیایی گیاه پونه
ترکیبات شیمیایی پونه عبارتند از : آنتوسیانین ها، ساپونین ها و کاروتنوئیدها، فیتوسترون، اسید فنولیک، تریترپن ها، فلانوویید،پروتئین، فیبر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، فسفر، ویتامین C، آهن و ویتامین A و مقدار بالایی آنتی اکسیدان، همچنین دارای اسانس روغنی فرار یا روغن منتول ،مقداری تانن، مواد رزینی می باشد.
موارد احتیاطی و منع مصرف
- پونه به دلیل منقبض نمودن ماهیچه های رحم سبب سقط جنین می گردد پس مصرف آن برای زنان باردار توصیه بایستی با احتیاط و طبق نظر پزشک مصرف گردد.
- مصرف زیاد عرق پونه ممکن است باعث تشدید سردرد شده و فشار خون و پمپاژ قلب را شدت دهد
- استفاده بیش از حد از روغن پونه موجب تشنج شده و باعث مسمومیت شده و برای معده و کلیه مضر می باشد.
- استفاده از عرق پونه در مدت طولانی باعث تضعیف و التهابات کبدی می گردد.
- روغن پونه بسیار سمی بوده و توصیه می گردد با یک روغن دیگر ترکیب و استفاده شود. همچنین یش تر از 5 گرم در روز استفاده نگردد.(1 یا 2 قطره روغن پونه را با روغن اسطوخودوس، و روغن مریم گلی و روغن رزماری ترکیب کرده و سپس استفاده کنید.)
- از دم نوش پونه بیش تر از 2 فنجان در روز مصرف نشود.
نکات بیشتر در مورد گیاه پونه
ساقه، برگ و گل پونه جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها هستند.
نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
[ type=”green”] این مطلب ممکن است دربردارنده ی تمامی خواص پونه نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد
