[ type=”blue”]گیاه شاه افسر زرد یا همان یونجه زرد از کاربردی ترین گیاهان دارویی ایران بشمار می رود. خواص درمانی گیاه شاه افسر زرد(یونجه زرد) عبارتند از: مسکن و خواب آور، درمان زکام نایژه ها، ضدعفونی کننده مجاری ادرار و …
آشنایی با گیاه شاه افسر زرد
گیاه شاه افسر زرد با نام علمی Melilotus officinalis (L.) pall و نام انگلیسی Honey lotus, Yellow sweet clover, Sweet clover گونه ای از خانواده ی بنشَن یا بقولات و از گیاهان علفی دو ساله می باشد. برگ های این گیاه به صورت دستجات سه تایی با دمبرگی بلند به صورت متناوب به شاخه چسبیدهاند که از محل این اتصال در انتهای ساقه گلهای خوشهای زرد رنگی خارج میگردد. گل هایش به طول ۴ تا ۱۰ سانتىمتر و زرد رنگ و دوره ی آن از اردیبهشت تا تیرماه می باشد. ریشه ی اصلی این گیاه دارای قوامی چوبی بوده و میوه نیامی کوچک و تیره رنگ دارد که حاوی دانههای تخم مرغی و سبز رنگ می باشدکه زمان جمع آوری تابستان است.
این گیاه در دشت ها، کنار جاده ها و مکان هاى سایه دار، به ویژه اگر جنس زمین آهکى باشد، مى روید و همچنین در مرکز و جنوب اروپا، مرکز و جنوب شرقی آسیا، هند، تبت و چین که اکثراً بصورت خودرو یافت می شود که در ایران نیز در اکثر استان ها قابل مشاهده است.
نام های دیگر گیاه شاه افسر زرد عبارتند از: شبدر شیرین، اکلیل الملک، بسنگ، بسیه، شاه بسه، ناخنک، یونجه زرد و گیاه قیصر.
خواص درمانی گیاه شاه افسر زرد
- بهبود زخم: در ترکیبات مرهم ها و ضماد های نرم کننده برای زخم های متورم و آماس کرده و ورم های مفصلی و غده ای بکار مرود و همچنین در زخمهای مزمن منجر به بهبود سریعتر میگردد.
رقیق کردن خون: در رفع لختههای ایجاد شده در وریدهای انتهایی بخصوص موثر میباشد. - ضدعفونی کننده مجاری ادرار: از خواص درمانی گیاه شاه افسر زرد جمع کننده و ضدعفونی کنندگی آن است که به همین علت بوی ادرار را از بین می برد و مجاری ادرار را ضد عفونی می کند.
- مسکن و خواب آور: فرآورده های این گیاه برای استعمال موضعی و مصرف داخلی جهت درمان اختلالات خواب به کار می رود.
- درمان علائم نارسایی عروق سیاهرگی ، لنفی و ناراحتی های عروقی مانند واریکوزیس، خارش ماهیچه های ساق پا و حالات بواسیر حاد
- درمان ورم ملتحمهٔ چشم: بدین منظور سی تا چهل گرم آن را در یک لیتر آب جوشانده و سپس آماده ی مصرف می باشد.
- مرهم سینه: یکی از خواص درمانی گل های شاه افسر زرد مرهم سینه می باشد.
- رفع سرفه های عصبی و گاز روده ها: این گیاه را استعمال می کنند.
- درمان اسهال خونی: این گیاه باعث رفع و درمان اسهال خونی می گردد، همچنین می توان از خواص درمانی گیاه آب تره و یا شاه تره برای درمان این مشکل استفاده نمود.
- درمان روماتیسم: علاوه بر این گیاه می توان از خواص گیاه اشورک نیز استفاده نمود.
- درمان زکام نایژه ها و ورم عقب حلق
- درمان ورم روده
- درمان تحریکات عصبی
- خلط آور و ادرار آور
- درمان اسهال خونی
- درمان ورم روده ها
- ضد تشنّج
- قابض
ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه شاه افسر زرد
ترکیبات شیمیایی موجود در گیاه شاه افسر زرد کومارین (Coumarin) و ملیلوتین (Melilotin) می باشد.
موارد احتیاطی و منع مصرف
- مصرف بیش از اندازه شاه افسر بدلیل رقیق کردن خون، توصیه نمی گردد.
- مصرف آن در دوران بارداری، بعلت نبود مطالعات کافی در صورت وجود سابقه سقط، منع مصرف دارد.
تداخل دارویی
اروی وارفارین Warfarin از مشتقات D-cumarin این گیاه می باشد، لذا در افرادی که تحت درمان با فرآورده های رقیق کننده خون می باشند (آسپیرین، وارفارین، هپارین) منع مصرف دارد.
نکات بیشتر درباره گیاه شاه افسر زرد
گیاه شاه افسر زرد بهعنوان علوفه مورد استفاده قرار مىگیرد ولى مصرف زیاد آن بهعلت وجود کومارین مىتواند موجب مسمومیّت در دامها شود.
نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
[ type=”green”] در این مطلب ممکن است تمامی خواص گیاه شاه افسر زرد ذکر نشده نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد