آشنایی با گیاه مریم گلی
گیاه مریم گلی چیست؟
گیاه مریم گلی با نام علمی Salvia officinalis گیاهی از خانواده‌ی نعناعیان می باشد این گیاه چندساله دارای ارتفاع ۳۰ تا ۸۰ سانتی متر، برگ های کرک دار خاکستری سبز، ساقه چوبی و گل هایی به رنگ بنفش، صورتی و سفید می باشد. گیاه مریم گلی تمام مناطق معتدله انتشار دارد.
نام های دیگر مریم گلی در کتب طب سنتی به نام مریمی و در زبان عربی مریمیه و شالبیه ومریمیه صغیره نام دارد.
مریم گلی و رزماری شباهت زیادی به هم دارند و از آن ها بعنوان گیاهان خواهر یاد می شود.
انواع گونه های مریم گلی
بیش از 900 گونه مختلف مریم گلی براساس تفاوت در رنگ برگ، شکل، رنگ گل ها و طعم متفاوت وجود دارد.
مهم ترین گونه های مریم گلی عبارتند از :
- مریم گلی کلاری: این نوع گیاه مریم گلی دارای برگ های معطر قوی بوده که بعنوان محلول های غرغره گلو و عطریات وجود دارد.
- مریم گلی 3 جزئی: این نوع از گیاه یک بوته چند ساله با برگ های چند قسمتی بوده که بومی کشورهای مدیترانه ای است و اغلب برای درست کردن چای از آن استفاده می شود.
- مریم گلی آناناسی: از برگ های تازه ی مریم گلی آناناسی برای افزودن طعم به نوشیدنی ها و دسرها استفاده می شود.
- مریم گلی لاجوردی: نوع دیگر آن مریم گلی لاجوردی است که بومی مکزیک بوده و دارای گل های آبی می باشد، همچنین از آن به عنوان یک نوش دارو گیاهی استفاده می گردد.
- مریم گلی طلایی
- مریم گلی کوتاه
- مریم گلی یونانی
خواص درمانی گیاه مریم گلی
طبع مریم گلی گرم می باشد.
خواص مریم گلی برای پوست
خواص مریم گلی برای پوست عبارتند از:
- درمان جوش و آکنه صورت و بدن: از مهم ترین خواص مریم گلی برای پوست درمان جوش و آکنه صورت و بدن می باشد. در واقع این گیاه دارای اثرات ضـد التهابی است که می تواند فعالـیت غدد چـربی ساز پوست را مهار نماید. بدین منظور روزانـه پنبه‌ای را به عصاره گیاه مریم گلی آغشته نموده و بر روی جوش ها قرار داده و ماساژ دهید. همچنین می توانید دو قطره روغن علف لیمو را به روغن طبیعی بادام و زیتون اضافه نموده و پوست خود را با آن ماساژ دهید.
- جلوگیری از پیری زودرس: گیاه مریم گلی حاوی مقدار زیادی ویتامین A و کلسیم می باشد. این دو ماده ی مهم باعث بازسازی سلولی روزانه شده و چین و چروک را از بین می برد. همچنین این گیاه پر خاصیت دارای آنتی اکسیدان‌های است که با رادیکال‌های آزاد مقابله نموده و باعث ، پویایی و شفافیت پوست می گردد.
- درمان طبیعی سلولیت: استفاده از روغن برگ مریم گلی باعث افزایش گردش خون می شود. در واقع افزایش گردش خون باعث سم‌زدایی بدن شده و از بروز سلولیت جلوگیری می کند.
- پاک کننده‌ی قوی پوست های چرب: خواص درمانی مریم گلی برای پوست شامل پاک کننده ی قوی یا به اصطلاح تونر هم می شود. در واقع این گیاه با تنظیم تولید سبوم (چربی پوست) برای پوست چرب به عنوان یک تونر مفید می باشد. به همین منظور یک قاشق مریم گلی را با ۲۵۰ میلی لیتر آب جوشانده و پس از ۳۰ دقیقه ترکیب حاصله را صاف نمایید و پس از سرد شدن آن را روی صورت بمالید.
- درمان مشکلات پوستی: از دیگر خواص درمانی مریم گلی درمان مشکلات پوستی می باشد. وجود خواص ضد باکتریایی، ضد عفونی و ضد التهابی این گیاه باعث درمان اگزما و پسوریازیس می گردد.
- درمان آفتاب سوختگی: به منظور درمان آفتاب سوختگی عصاره مریم گلی را بر روی نقاط آفتاب سوختگی قرار دهید.
- درمان قارچ پای ورزشکار: درمان قارچ پای ورزشکار از دیگر خواص مریم گلی برای پوست به حساب می آید. بدین منظور از روغن مریم گلی که حاوی خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی است استفاده شود.
خواص مریم گلی برای مو
- تقویت پوست سر: از مهم ترین خواص مریم گلی برای مو تقویت پوست سر می باشد. روغن این گیاه باعث بهبود جریان خون در سر و بهبود شکل گیری فولیکول مو می شود. به همین منظور ۲ الی ۳ ساعت قبل از حمام مقداری روغن مریم گلی را روی پوست سر ریخته و ماساژ دهید.
- جلوگیری از سفیدی مو: به منظور جلوگیری از سفیدی مو ۲ قاشق غذاخوری روغن مریم گلی را هفته ایی یکبار روی موها ماساژ داده، سپس آبکشی کنید.
- درمان ریزش مو: از دیگر خواص مریم گلی برای مو درمان ریزش آن می باشد. به همین منظور ریشه ی موها را با روغن مریم گلی و روغن کنجد تقویت نمایید.
خواص مریم گلی برای سلامتی
- رفع مشکلات گوارشی: از مهم ترین خواص درمانی مریم گلی رفع مشکلات گوارشی می باشد. در واقع برگ های گیاه مریم گلی یک تونیک تحریک‌کننده‌ی هستند که می تواند از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری نموده و باعث برطرف شدن درد معده شود. همچنین وجود انفوزیون در برگ مریم‌گلی باعث کاهش اختلال گاستریت در داخل معده می گردد. این گیاه به همین منظور چای مریم گلی برای بهبود علائم آن مثل سوء هاضمه، ضد نفخ و … توصیه می گردد.
- ضد سرطان: تحقیقات صورت گرفته در این خصوص نشان داده که عرق مریم گلی با داشتن مواد مغذی آنتی‌اکسیدانی مانع رشد سلول‌های سرطانی می گردد، همچنین وجود رزمارینیک اسید در آن باعث کمک به فرایند مرگ زودهنگام سلول‌ها و ممانعت از رشد و تکثیر سلول‌های سرطان روده می گردد.
- کنترل قند خون: محققان دریافته اند که مریم گلی باعث کاهش میزان گلوکز خون و قند خون ناشتا در موش های مبتلا به دیابت نوع 2 شده و همچنین این گیاه باعث کاهش حساسیت به انسولین شده و باعث کاهش التهاب در بدن افراد مبتلا به دیابت می گردد. علاوه بر این گیاه دمنوش میخک توصیه می گردد.
- آرامش بخش: از دیگر خواص درمانی مریم گلی آرامش بخش بودن آن است. در واقع وجود آنتی‌اکسیدان های زیادی مثل دیوسمتین، آپژنین، و لوتئولین در این گیاه باعث رفع با افسردگی و استرس می شود. به همین منظور خوردن یک فنجان دم نوش مریم گلی توصیه می گردد.
- درمان بی خوابی: به منظور رفع بی خوابی قبل از خواب یک فنجان عرق برگ مریم میل شود.
- ضدالتهاب: گیاه مریم گلی سرشار از آنتی‌اکسیدان می باشد که می تواند باعث رفع التهاباتی همچون تصلب شرایین (آترواسکلروزیس)، آرتریت روماتوئید، و برونشیت گردد.
- داشتن قلب سالم: در گیاه مریم گلی کلسیم و پتاسیم وجود دارد که این دو ماده برای عملکرد مناسب سیستم قلبی عروقی و حفظ ریتم ضربان قلب ضروری هستند.
- درمان آلزایمر: استفاده ی منظم از گیاه مریم گلی باعث افزایش قدرت حافظه و بهبود پردازش اطلاعات در بیماران آلزایمری می گردد.
- کاهش سطح کلسترول: از دیگر خواص درمانی مریم گلی کاهش سطح کلسترول می باشد. مطالعات در این زمینه نشان داده که عصاره‌ی برگ این گیاه دارای خواص ضد هایپرگلیسمیکی است که می تواند باعث کاهش سطح کلسترول و همچنین تری گلیسیرید را در مبتلایان به دیابت نوع ۲شود. همچنین این گیاه باعث بهبود پروفایل چربی مبتلایان به دیابت نوع ۲ می شود. دم‌کرده این گیاه به افرادی که دارای دیابت نوع ۲ هستند بسیار کمک می کند.
- سلامت لثه‌ها: مطالعات نشان داده که در گیاه مریم گلی خواص ضد التهابی وجود دارد که این خواص بر واکنش التهابی در فیبروبلاست‌های لثه ها تاثیر گذاشته و باعث حفظ سلامت لثه‌ها می شود.
- تسکین علائم سندرم یائسگی: استفاده ی منظم از برگ گیاه مریم گلی باعث بهبود علائم دوره‌ی یائسگی مثل گرگرفتگی، تعریق و … گردد.
- تسکین سندروم پیش از قاعدگی: مطالعات صورت گرفته در این زمینه نشان می دهد گیاه مریم گلی باعث تنظیم تعادل هورمونی در طول دوره‌ی پیش از قاعدگی می گردد.
- توقف شیردهی: استفاده از گیاه مریم گلی راهی برای جلوگیری از تولید شیر مادر می باشد، همچنین این گیاه باعث کاهش خطر ابتلا به ماستیت در زنانی که شیر دادن به کودک‌شان را متوقف کرده‌اند، می گردد.
- درمان سرماخوردگی و تب: از آن جاییکه گیاه مریم گلی دارای خواص ضد التهابی است از آن برای درمان تب و سرماخوردگی استفاده می شود. به همین منظور از عرق مریم گلی استفاده شود.
- درمان گلو درد: انفوزیون موجود در برگ مریم گلی باعث درمان التهاب گلو و لوزه‌ها می گردد. به همین منظور دو بار در روز از این گیاه غرغره شود.
- ضد میکروب: گیاه مریم گلی یک گیاه ضد میکروب است و بدن را در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم می سازد. چرا که این گیاه پرخاصیت دارای اسیدهای فنولیک است و با سایر عفونت‌های قارچی مبارزه میکنند.
- اشتها آور: وجود انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی در گیاه مریم گلی باعث ایجاد اشتها می گردد.
- کنترل سطح کلسترول: از دیگر خواص درمانی مریم گلی کنترل سطح کلسترول می باشد. بدین منظور از عرق مریم گلی استفاده شود.
- جلوگیری از مشکلات کلیه: گیاه مریم گلی دارای خواص ادرار آوری است که منجر به خارج شدن مواد سمی از بدن و همچنین باعث جلوگیری از مشکلات کلیه می شود.
- پاکسازی خون: با توجه به اینکه گیاه مریم گلی یک سم زدایی قوی است، از همین رو باعث پاکسازی خون و تقویت گردش خون می گردد.
- رفع بوی بد بدن: پژوهش های صورت گرفته در این زمینه نشان داده که برگ های گیاه مریم گلی باعث کاهش میزان تعریق بدن شده و همچنین بوی بد بدن را از بین می برد.
خواص مریم گلی برای زنان
خواص مریم گلی برای زنان عبارت است از:
- جلوگیری از عفونت: یکی از مهم ترین خواص مریم گلی برای زنان جلوگیری از عفونت است. این گیاه پرخاصیت دارای خواص ضد عفونی کننده و ضد میکروبی است که باکتری ها مبارزه نموده و آن ها را سرکوب می کند. همچنین تحقیقات صورت گرفته در سال ۲۰۱۵ باعث بهبود عفونت پوست و زخم ها می شود.
- تسکین دردهای قاعدگی: گیاه مریم گلی باعث حفظ سطح هورمون در بدن که باعث کاهش علائم PMS می گردد، همچنین عصاره ی آن ضد انقباض است و باعث کاهش اسپاسم ها و انقباضات درد های این دوران می شود.
- تنظیم سطح هورمون: از دیگر خواص مریم گلی برای زنان تنظیم سطح هورمون ها می باشد. این گیاه دارای فتواستروژن طبیعی بوده و باعث تنظیم سطح استروژن در بدن می گردد که این خود سلامت رحم را در پی دارد. همچنین مریم گلی باعث کاهش استروژن در بدن می شود ( افزایش استروژن باعث بروز برخی بیماری ها مثل ناباروری، سرطان و تخمدان پلی کیستیک می شود.
- تقویت جریان خون: مریم گلی باعث بهبود جریان خون در بدن شده طوری که باعث باز شدن رگ های خونی و کاهش فشار خون می گردد، همچنین مصرف این گیاه باعث افزایش سطح اکسیژن در سطح ماهیچه ها و اندام های حیاتی بدن می شود.
- سلامت پوست: از دیگر خواص مریم گلی برای زنان سلامت پوست می باشد. این گیاه پرخاصیت حاوی ترکیبی با نام لینالیل استات است که باعث کاهش جوش و التهابات پوستی شده و همچنین باعث تنظیم سطح چربی را در پوست های مستعد می گردد.
- بهبود فرایند هضم: مریم گلی با داشتن ویتامین و مواد معدنی باعث تنظیم حرکات روده شده و یبوست را درمان می کند، همچنین باعث افزایش ترشح شیره معده، زرداب و متابولیسم بدن شده و برخی از مشکلات گوارشی مثل: سوءهاضمه، نفخ و گرفتگی را درمان می کند.
- تسکین استرس: طبق تحقیقات سال ۲۰۱۰ عصاره گیاه مریم گلی باعث کاهش استرس می شود.
- بهبود خواب: مریم گلی مانند یک مسکن طبیعی عمل نموده و باعث تنظیم هورمون می شود. این یک داروی طبیعی برای کاهش استرس و درمان بی خوابی می باشد.
- رفع دندان درد: به منظور درمان و رفع دندان درد برگ مریم گلی و آویشن را گلوله کرده و روی دندان بگذارید.
خواص مریم گلی برای کبد چرب
- سلامت کبد: کبد از مهم ترین اعضا بدن به حساب می آید که همواره باید از آن مراقبت نمود. محققان دریافته اند که مصرف مریم گلی باعث افزایش سطح آنتی اکسیدان در بدن شده و همچنین از چربی‌های کبد محافظت می نماید.
- [ type=”red”]گیاهان دارویی دیگر که برای سلامت کبد موثرند عبارتند از: گیاه بن سرخ، گل گاو زبان، گیاه مقل ازرق و …
خواص مریم گلی برای باردار شدن
خواص مریم گلی برای باردار شدن :
- ضد التهاب: دنموش مریم گلی با داشتن خواص ضد التهابی یکی از دمنوش های مفید در دوران بارداری می باشد.
نکته: مصرف بی رویه از مریم گلی باعث انقباضات رحمی در دوران بارداری می گردد، پس بهتر است در خصوص میزان مصرف با پزشک مربوطه مشورت شود.
خواص مریم گلی برای کودکان
خواص مریم گلی برای کودکان عبارت است از:
- رفع گلو درد: استفاده از دمنوش مریم گلی برای درمان گلو درد و التهابات لوزه در کودکان مفید می باشد.
- رفع مشکلات استخوان بندی کودکان: وجود مقدار زیادی ویتامین K در گیاه مریم گلی باعث رفع مشکلات مربوط به استخوان بندی می شود.
خواص زیره برای کودکان را از اینجا بخوانید.
خواص مریم گلی برای لاغری
- کاهش وزن: خواص درمانی مریم گلی برای لاغری با جلوگیری از جذب عناصر چربی غیر ضروری به مبارزه با چاقی می باشد. به منظور استفاده از خواص درمانی مریم گلی برای لاغری می توان دمنوش زیر را تهیه و مصرف نمود.
گیاه مریم گلی را با یک عسل قاشق غذاخوری به مقدار آب جوش اضافه نموده و به مدت 20 دقیقه بجوشانید، سپس شعله را خاموش کرده و 15 دقیقه آن را دم کنید. دمنوش را صاف نموده و آب لیمو ترش میل نمایید.
دقت کنید این دمنوش را 5 روز استفاده و 5 روز استراحت کنید و آن را در چند هفته ادامه دهید.
خواص دم نوش مریم گلی
- درمان گرگرفتگی های دوران یائسگی
- رفع خستگی ذهنی
- افزایشی قدرت تمرکز
- رفع کننده سوء هاضمه
- تسکین درد قاعدگی
- ضدتشنج
- محرک رحم
- نفخ معده
- تسکین درد قاعدگی
- رفع شوره سر
طرز تهیه دم نوش مریم گلی
به منظور تهیه دم نوش مریم گلی ابتدا 1 قاشق چای خوری برگ های خشک شده ی این گیاه را به یک فنجان آب داغ اضافه نموده و پس از گذشت 5 دقیقه آن را صافی عبور داده و میل کنید. این دمنوش را می توان با یک قاشق چای خوری عسل طبیعی و 1 قاشق غذا خوری آب لیمو ترش تازه میل نمود.
مقدار مصرف روزانه گیاه مریم گلی: حداکثر تا 2 فنجان در روز
خواص روغن مریم گلی
خواص روغن مریم گلی عبارت است از:
- رفع درد و گرفتگی عضله و ناراحتی های تنفسی
- متعادل نمودن فعالیت هورمون ها
- رفع دل درد دوران قاعدگی
- پایین آوردن فشار خون
- درمان رگ های واریسی
- ضد افسردگی
- درمان بواسیر
به منظور بهره بیشتر از روغن مریم گلی می توان این روغن را با روغن های دیگر مثل: لیمو، پرتقال، لیمو ترش، گل یاس، کاج
سرو کوهی، گل شمعدانی، چوب صندل و کندر مخلوط و استفاده نمایید.
خواص عرق مریم گلی
- درمان زخمهایی واریسی
- برطرف کننده سرگیجه
- رفع مشکلات یائسگی
- کاهش دهنده قند خون
- برطرف کننده نیش حشرات
- تنظیم منافذ عرقی
- رفع اختلالات عصبی
- کاهش قند خون
- درمان آفت دهان
ترکیبات شیمیایی موجود در مریم گلی
ترکیبات شیمیایی موجود در مریم گلی عبارت است از: آنتی اکسیدان ها، ویتامین A، نیاسین، ویتامین B6، فولات، ویتامین C، ویتامین E، ویتامین K، کلسیم، پتاسیم، آهن، روی، منگنز، منیزیم و مس
موارد منع مصرف
- مصرف بیش از اندازه ی این گیاه باعث مسمومیت شده و همچنین می تواند باعث افزایش فشار خون شود.
- مصرف زیاد این گیاه برای زنان باردار خطر سقط جنین را به همراه دارد و همچنین زنان شیرده در مصرف آن احتیاط نمایند زیرا باعث کاهش ترشح شیر میگردد.
- استفاده از گیاه مریم گلی باعث تشدید حملات صرع و تشنج را در افراد مبتلا می شود.
تداخل دارویی
استفاده از مریم گلی برای بیمارانی که از داروهای دیابت، آرام بخش، داروی کنترل فشار و کنترل صرع مصرف میکنند ممنوع بوده، زیرا با این داروها تداخل دارویی دارد.
نکات بیشتر درباره مریم گلی
- برای نگه داری مریم گلی می توان آن را در یک دستمال حوله ای پیچیده و درون یک کیسه پلاستیکی به مدت ۴ روز در یخچال و به مدت ۱ سال در فریزر نگهداری نمود.
- از جوانه ها و برگ های تازه گیاه مریم گلی روغن تهیه می شود که کاربرد آن در آروماتراپی می باشد.
- می توان از برگ های تازه و خشک شده گیاه مریم گلی به عنوان ادویه برای طعم دادن به انواع غذاها، سس پاستا و سس سالاد استفاده نمود.
- گیاه مریم گلی دارای عطر و بویی فراوان است که برای تهیه صابون و محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود.
- کاشت مریم گلی در باغ یا خانه باعث دفع آفات گیاهی و حشرات مزاحم می شود.
- سرخپوست ها برگ های خشک شده مریم گلی را آتش زده و از آن برای دفع انرژی های منفی و بهبود سریع تر زخم ها استفاده می نمایند.
[ type=”green”] در این مطلب ممکن است تمامی خواص مریم گلی ذکر نشده نباشد، در صورتی که در خانواده شما یا محل زندگی شما از این گیاه برای موارد دیگری استفاده می شود آن مورد را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا پس از بررسی به مطلب اضافه شود.نکته قابل توجه : گیاهان دارویی همواره در سلامتی انسان نقش بسیاری داشته اند اما مصرف بیش از حد آن ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مطالب درج شده در این بخش از سایت نماگرد صرفا جنبه ی اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی نسبت به گیاهان دارویی داشته و بهتر است قبل از استفاده از هرگونه گیاهان دارویی حتما با پزشک مربوطه مشورت گردد.
گرد آوری و تنظیم : نماگرد
